(foto's: Jan Smets)

Hij doet zijn jas uit en neemt plaats aan het beiaardklavier.  En dan weerklinken de Mechelse Klanken over de besneeuwde daken van het Hazeneiland - over de gouden torens van de Sint-Petrus en Paulusvesting en over de traagstromende Neva... en die klanken dwarrelen als de vlokken over de stad van Peter de Grote.  Het is een gekende melodie en ze komt uit Prins Igor van de Rus Aleksandr Borodin.  Het klinkt virtuoos.  We herkennen het als 'Stranger in Paradise'.  Een paar dagen later staan we aan het graf van de beroemde componist.  Hij ligt op het erekerkhof bij het Alexander Nevskiklooster tussen andere groten als Dostojevski, Rimski Korsakov...  De melodie betovert ons.  Hier in de toren van de Sint-Petrus en Pauluskathedraal van Sint-Petersburg speelt onze voormalige Mechelse stadsbeiaardier voor ons.  Malinovi zvon...

Na vele onderscheidingen in binnen-en buitenland ontving hij in 2004 het Erediploma van deze stad en uit de handen van Vladimir Poetin kreeg hij de Orde van de Vriendschap, omdat hij in Sint-Petersburg oude muziektradities weer deed herleven.  Voor Jo was dit een mooie erkenning voor zijn onverdroten werk om deze stad terug haar beiaard te geven...

  (foto's: Jan Smets)

Jo Haazen gaf Sint-Petersburg haar beiaard terug.  Zo kan de Sint-Petrus en Pauluskathedraal op het Hazeneiland in de Nevadelta weer zingen.  En het lied klinkt mooi over de stad aan de Finse Golf.  Peter de Grote - de stichter van deze verbazingwekkende metropool - zou tevreden zijn.  Met de tsaren liep het niet zo goed af.  In oktober 1917, straks 100 jaar geleden, gaf pantserkruiser Aurora het startschot voor de revolutie.  Het Winterpaleis werd bestormd.  Over en uit was het voor de Romanovs.  Een nieuw tijdperk begon. Lenin vestigde een nieuwe maatschappij.  Stad en land ondergingen een ingrijpende metamorfose.  Het gelijkheidsideaal zou spoedig ook een knellend juk zijn.  Maar ook hieraan kwam een einde.  Perestroika en Glasnost zorgden sneller dan verwacht voor razendsnelle veranderingen die de Kremlinleiders niet meer in de hand konden houden. Het communistisch systeem werd begraven en Rusland kreeg...een nieuwe 'tsaar'.  Het westen bekijkt hem met enig argwaan, maar populair is hij wel in eigen land.  Hij gaf de Russen hernieuwde fierheid. Vladimir Poetin is geboren Petersburger en blij met de nieuwe beiaard schreef hij onze voormalige stadsbeiaardier Haazen: "Na lange afwezigheid in Sint-Petersburg weerklinkt weer een uniek muziekinstrument dat de inwoners bekoort.  Ik bedank de initiatiefnemers voor het vrijgevige gebaar dat getuigt van hoogachting en liefde voor onze stad!"  We staan in de klokkenkamer van de toren van de kathedraal.  Ik zie de beiaard waarvoor Jo Haazen zo ijverde... Een droom werd werkelijkheid. 

(foto's: Jan Smets)

Het is koud in Sint-Petersburg.  Ijzig zou ik het niet durven noemen, maar je voelt dat de winter nog niet zo lang geleden haar koffers pakte.  De lente laat zich voorzichtig voelen en de hele dag is de lucht helder en staalblauw.  We varen op de Neva, de brede stroom die deze miljoenenstad opdeelt.  Ze is niet zo bijster lang - iets meer dan zeventig kilometer.  Ze is de levensader van deze stad en het koppelteken met de zee: de Oostzee -  de Finse Golf.  We beklimmen de koepel van de Izaäkkathedraal die één van de grootste kathedralen van de hele wereld is.  Het uitzicht over stad en omgeving is overweldigend.  We merken nu ook goed dat Sint-Petersburg bestaat uit meerdere eilanden.  De Izaëkkerk staat op de Grote Zijde dat zowat het hele historische centrum van de stad beslaat.  Over de Neva zien we het Vasiljevski-eiland liggen met zijn paleizen, kerken en universiteitsgebouwen.  Aan de andere ligt Viborgkaja-eiland en daar net tussenin ligt Petrogradskaja met zijn vooruitgeschoven 'post': het mini-eilandje met de Petrus en Paulusvesting en de kathedraal met gouden spits die dezelfde naam draagt.  Het is daar dat de wieg van deze boeiende en fascinerende stad stad stond.  Hier begon het allemaal voor Sint-Petrusburg: de stad waar Tsaar Peter de Grote van droomde en die hij in 1703 heeft gesticht.  Deze voortvarende, ondernemende maar ook meedogenloze Russische heerser trok zijn land uit de duistere middeleeuwen.  Hij gaf het aansluiting met de Westerse mogendheden en rekende af met het conservatisme van z'n land en zijn heersers.  Bovendien bezorgde hij Rusland een weg naar de zee.  Het onmetelijke continentale land kreeg een maritieme link.  De tsaar-schepenbouwer wou in het desolate gebied aan de Oostzee zijn nieuwe hoofdstad vestigen - weg van het Moskou dat hij verfoeide.  De stad ontstond op de tekenplank - geïnspireerd op het Amsterdam dat hij kende vanop zijn reizen: compleet met rechte straten en halfcirkelvormige kanalen.  In amper een paar decennia werd het een metropool van betekenis met schitterende paleizen, kerken en ambtsgebouwen.  Op het Hazeneiland werd de vesting gebouwd.  Jo Haazen, onze voormalige stadsbeiaardier en directeur van de Mechelse Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn, woont nu al zo'n zevental jaar in Sint-Petersburg.  Gehuwd met een Russische heeft hij na zijn pensioen de Dijlestad verruild voor deze metropool.  "Nee, het Hazeneiland is niet naar mij genoemd...", lacht hij.  "Het was wel een hoger gelegen eilandje - geschikt voor de bouw van de vesting die Peter De Grote voor ogen had.  Hazen zoeken ook steeds een hoger en droger plekje op.  Vandaar de naam..."  Op de dag van afspraak is het weer totaal omgeslagen.  De voorzichtige deugddoende lente krijgt een stevig winters karakter. Hagel, regen en natte sneeuw teisteren de stad en de wint waait bitter koud.  "Het weer kan hier in de Finse Golf snel veranderen", vertelt ons Jo...

Je moet er als Russische stad maar op komen: de Mechelse (Vlaamse) beiaard van Sint-Petersburg inzetten en zo een graantje meepikken van het grote mediacircus dat de Olympische Spelen toch wel is. Natuurlijk mocht niemand minder dan onze nieuwe Commandeur Jo Haazen alles in goede banen leiden, samen met de Britse consul-generaal Gareth Ward. Volgende keer moeten we toch iets sneller zijn...

http://ukinrussia.fco.gov.uk/en/news/?view=News&id=794012882