Deze week werden er in Mechelen enkele scenes opgenomen voor de verfilming van de roman ‘WIL’ van studiemakker Jeroen Olyslaegers. We deelden in een ver verleden al de passie voor het woord en literatuur in de aula’s van de UFSIA Antwerpen waar we ons trachtten te bekwamen in de Germaanse Filologie. De één al met beter resultaat dan de andere …

© Aberkane Brahim 

‘WIL’ (2016) beschrijft in 333 pagina’s het leven van het hoofdpersonage Wilfried Wils, zelfverklaard dichter in volle oorlogsperiode begin jaren 1940, maar om aan de verplichte tewerkstelling in de oorlogsindustrie te ontsnappen, in dienst als agent bij de Antwerpse politie. Om te overleven in die gruwelijke tijden, maakt hij zowel vrienden bij het verzet als bij de collaboratie, steeds balancerend op die dunne koord om het hoofd boven water te houden in bezet Antwerpen in de oorlog, vol van geweld en ambiguïteit.

             

De auteur won voor ‘WIL’ verschillende prijzen en kreeg ook internationaal de nodige lofbetuigingen met ondertussen al acht (8) vertalingen van het boek. Wat De Standaard deed besluiten: “Olyslaegers heeft hem te pakken, zijn Grote roman.” En nu is er dus de verfilming.

De regie is in handen van Tim Mielants. Het is zijn tweede film na ‘De Patrick’, dat zowel nationaal als internationaal op veel erkenning kon rekenen. Daarnaast regisseerde hij ook al afleveringen voor succesvolle reeksen als ‘Peaky Blinders’ (Netflix), ‘Professor T’ (VRT) en  Marvel-serie ‘Legion’.

       

Enige tijd geleden lazen we in de krant dat er nog figuranten gezocht werden die wilden meespelen tijdens enkele scenes die in Mechelen opgenomen zouden worden. Er werden “mensen gezocht tussen 26 en 60 jaar die amokmakers in een bioscoop wilden vertolken”. Dit was onze kans om zoiets eens vanop de eerste rij mee te maken. We werden geselecteerd en we kregen ons kostuum aangemeten. Strak in het nette pak (met hoed) naar de 1940-mode, waren we klaar voor ons avontuur.

’Hebt gij iets te doen op paasmaandag?’ ‘Nee,’ zeg ik, ‘verlofdag.’ ‘Kom naar de Rex op de Keyserlei. Tegen 10 uur. Ik zorg voor de kaartjes’

(Jeroen Olyslaegers ‘WIL’)

De scenes in Mechelen werden opgenomen in de Stadsschouwburg en buiten, in de Keizerstraat die omgetoverd werd tot een verharde kiezelweg. Het is een hele logistieke operatie om de in totaal méér dan 200 figuranten tijdig aangekleed, gekapt en gemaquilleerd te krijgen. Nog vlug een koffietje en dan beginnen we er aan.

© Jeroen Olyslaegers

“Achteraf zal iedereen zeggen dat de cinemazaal vol zat. Dat is niet helemaal waar. Tweederde van de zetels is bezet. Er hangt een eigenaardige onbestemdheid in de zaal.”

(Jeroen Olyslaegers ‘WIL’)

“Filmen is wachten” hadden we ooit ergens gelezen. En daar is geen woord van gelogen. Tien, vijftien, twintig keer een scene repeteren, opnemen, vanuit een ander standpunt opnemen, met een andere lens opnemen, wachten terwijl de rushes door de crew bekeken worden. “STILTE voor opname!” en daar gaan we weer met hetzelfde enthousiasme. “Geluid aangevraagd … en OPNAME!”

© Tricky Troostie

“Vooraleer de aftiteling ten einde is gelopen, roept er al iemand dat hij er ‘genoeg’ van heeft. Een ander sluit zich bij hem aan en keelt: ‘Joden buiten!’ ‘De smeerlappen, godverdomme!’ … Aan de uitgang begroet de gewapende bende ons met een krachtig ‘Joden buiten!’ Ze hebben op ons gewacht, dat wordt direct duidelijk.”

(Jeroen Olyslaegers ‘WIL’)

Buiten in de Keizerstraat wordt het verkeer stilgelegd. De muren van het eertijdse paleis van Margaretha van Oostenrijk, waar nu het Gerechtshof is, worden natgespoten. De figuranten krijgen hun laatste instructies om als een dolle meute scanderend door de straat te lopen en zeker ‘niet in de camera te kijken, hoe groot de aantrekkingskracht ook is”.

© Shirley Van der Eecken

“Nu gaan we in de richting van de synagoge … achteraf het duidelijke doel van deze meute.”

(Jeroen Olyslaegers ‘WIL’)

Na meer dan twaalf uur filmactiviteit in Mechelen weerklinkt het verlossende “It’s a wrap!” dat het einde van de opnames aankondigt, gevolgd door een wederzijds applaus voor de crew en voor de figuranten. Het einde van een lange dag onder een stralend zonnetje.

© Shirley Van der Eecken

“We zijn bijna bij het station. Het wemelt nu van de uniformen. SS’ers, Duitse soldaten, Feldgendarmen, hier en daar een van ons.”

(Jeroen Olyslaegers ‘WIL’)

Vandaag blijft het op de sociale media vrij rustig over de opnames. Dat was enkele weken geleden wel anders toen er enkele scenes gefilmd werden in het Centraal Station in Antwerpen. Toen was er heel wat heisa toen enkele treinreizigers, ondanks alle aankondigingen, schrokken vande nazivlaggen die tijdens de opnames ophingen in de lokettenzaal. Dat haalde zelfs de tv-journaals. Ook wij, de figuranten, gaven de aanwezige passanten die nog snel hun trein willen halen wat extra info wanneer ze verrast om zich heen kijken. Neen, zo zijn we in het normale leven niet gekleed … wij zijn FIGURANTEN in de zonder twijfel fantastische verFILMing van een boek dat IEDEREEN in huis zou moeten hebben, zodat men zou weten dat dit ALLESBEHALVE RECLAME is voor bepaalde vlaggen.

Het boek stelt de vraag of je een goed mens kan zijn als je doet wat je moet doen om je kop boven water te houden in tijden van oorlog. Wat er in het station anno 2022 gebeurde was cinema, geen realiteit. Men zegge het voort!

    

                                                     © Tricky Troostie

‘Wil’-de film komt in  de Belgische bioscopen in het najaar van 2023 en krijgt nadien een wereldwijde release op Netflix.