
Albert Geudens Dijle Hoogbrug
In mijn vorig artikel had ik, naar aanleiding van mogelijke Dijle-liederen, een linkje naar de vermelding van een rode Dijle, gezongen door Polle Pap, dat handelde over de vikingen in Leuven. Het geweld moet er, eind 10e eeuw, zo enorm geweest zijn dat de Dijlewater niet enkel rood zag van het bloed maar dat de rivier ook verstopt geraakte door de vele dode lichamen. Het artikel was een interessante omweg, doch toen ik het niet zo lange verslag nog eens herlas, was ik nog meer verbaasd :
“...De veldslag zou in Ten Hove (het huidige Groot Begijnhof) hebben plaatsgevonden, hoewel opgravingen op deze plek dit niet hebben kunnen bevestigen. Mogelijk vond de slag plaats ten noordwesten van het huidige Leuven. Vanop de 'Keizersberg' bij Leuven heeft men ver zicht tot de paracuesta van Boom. De Vikingvestiging zou de ontstaansgeschiedenis van Mechelen kunnen zijn, aldaar op de huidige Korenmarkt, vlak bij de Overste Poort ( nu Oude Brussel Poort ). Op de Korenmarkt kruisen 2 heirbanen: de ene ZZO naar NNW vanaf 'de Kassei' te Vilvoorde richting huidige Lier, de andere vanuit Leuven op linkeroever van de Dijle richting NNW via Heindonk en Grote Bergen overheen Rupel naar Boom. Te Boom sloot de laatste aan op de heerbaan vauit Enghien, via Asse naar huidig Antwerpen. De heerbaan naar Lier, verder naar NNW om daar tijdens winter de Nete te kruisen richting Nijmegen. Mechelen in handen van Vikingen blokkeerde dus de doorgang uit Leuven naar het noorden. De kroniek meldt Mechelen als kamp en stelt dat de slag voorbij het kamp plaatsvond met de Dijle aan de ene zijde en moeras aan de andere. De Dijle ligt er nog, het moeras de Zenne met ook heden nog toponiemen als: Blaasveld Broek, beemden en andere. Misschien herinnert het toponiem Battel – als in het Engelse battle – nog steeds aan de strijd. Misschien verklaart dit ook de steun vanaf landbouwplateaus rond Mechelen met laat Romeins ergo Karolingische vestiging aan de rooms-katholieke voetbalploeg: Sint Katelijne Waver, Hombeeks plateau, Rumst tegenover de steun aan de andere ploeg vanuit de binnenstad…"
Voor een verslag van de gevechtshandelingen in Leuven staat er grellig veel over het Land van Mechelen en omstreken. We spreken over een periode van vadsige koningen die uiteindelijk opzijgeschoven werden door hun hofmeiers, over nederzettingen als de eerste aanzet tot steden, over kastelen, kasteelheren, leenheren en leenmannen en horigen. De tijd voor de eerste Kruistochten.

Leuven Mechelse poort
Wat weten we over de vikingen of noormannen ? Ze waren veelal blond (want uit het noorden) en - in den beginne - tamelijk wild en vechtlustig. Alhoewel er, in latere periodes, een omschakeling kwam van plundering en doodslag tot een vorm van handel-drijven blijven deze wildemannen vooral gekend omwille van de toenmalige smeekbede : “Van de Noormannen, verlos ons, Heer”. Ze droegen geen hoorns op hun helmen en ze waren meesters in houtbouw : van hun woningen die hen moest beschermen tegen de lange winters tot hun vlakbodems, aka snekken, waarmee ze heel ver een rivier op konden komen. En daar kan ons Muizen van meespreken, want in de 9de eeuw werd de kerk daar door hen verwoest. Vermoedelijk zaten ze ook in Haacht, netjes gelegen tussen Mechelen en Leuven, want in 2015 hield men er een voordracht over “De Vikingen langs de Dijle”. In Lier zijn ze gaan lopen, want na een hemelse interventie van Sint-Gummarus werd hun koning Ragnar blind en hun koning Rolf verloor er zijn ingewanden nadat ze de Liers priester Predegerus hadden vermoord.
In het boek “Noormannen : De Viking-Saga” van John Haywood kunnen we lezen dat de vikingperiode langer heeft geduurd dan algemeen geweten en dat ze overal in Europa en het Midden-Oosten hun sporen hebben nagelaten. Naast handel drijven werden deze noorderlingen in dat Midden-Oosten getolereerd en geschikt bevonden als huurmoordenaars voor sultans en emirs om opponenten te elimineren (te vergelijken met bijv. de (Krim-)Tartaren die het vuile werk opknapten voor de Russische Tsaren). En sneuvelden de vikingen in een gewapende strijd, dan waren ze zeker van het Walhalla waar blonde en rondborstige vrouwen de dode krijgers in de watten legden (geen idee of dat 72 maagden waren).
Vikingen blijven hip : van re-enactors, over netflix-en tekenfilmreeksen tot boeken en stripverhalen : Vickie, de viking, Hagar de viking, Asterix en de Noormannen (zonder vrees) tot de Rode Ridder die Noormannen bekampte. In 2014 waren zelfs Vikingen en andere Middeleeuwers te gast bij ons Ursulinen in Mechelen en TBevents organiseert zelfs vikingspelen in Mechelen. Het is weer iets anders dan die eeuwige escaperooms, Highlands Games of godbetert teambuilding-sessies ! In 2017 mocht Mechelen de reisreportage ontvangen van Paul De Schutter over de wereld van de vikingen en in 2020 verkocht boekenwinkel De Zondvloed het boek van Neil Price “De Vikingen : Een nieuwe geschiedenis".
Dat de geschiedenis van de vikingen niet alleen moord en doodslag was is algemeen geweten. Om in het koude noorden te overleven moesten man en vrouw prima samenwerken en waren ze totaal gelijkwaardig. Gekend zijn hun houten huizen met fijne ornamenten die zelfs de Mechelse Academie konden smaken. En alhoewel het hoge noorden tamelijk laat (rond de 12e eeuw) het Christendom omarmde kregen we ook magnifieke houten kerken en kathedralen voorzien van oud-kristelijke rites met viking-symbolen. Tevens ontdekten ze Amerika 500 jaar voor Columbus door middel van island-hopping.
Na nog wat googlen bleek er een verband te zijn tussen het begrip Holme en Viking. Holme is een noords begrip, ook gekend bij de Nederlanders, en zou een klein eilandje in een rivier zijn. En daarmee gerelateerd dus ook een Holmgang als een soort closure tussen twee personen die twisten. Misschien heeft ons Holmlei of kleuterschool De Holm daar wel iets mee te maken.

De Laet Holmlei
Voor zij die er meer over willen weten kunnen deze longread raadplegen van Historiek over de invallen van de Vikingen aka Zeekrijgers. Niet enkel zaten ze in onze streken, het Midden-Oosten en Amerika maar lieten ze ook hun stempel na op Albion en Eire, de Faroer, de Shetlands, IJsland en Groenland. Vermoedelijk gaven ze hier ook een typisch IJslands achternaam-verschijnsel mede gestalte : de zoon van vader Jan noemde (Arnuld) Jansson en zijn dochter noemde (Reinhilde) Jansdottir. En een artikel uit het Nieuwsblad van 2010 vertelde dat 1 op 8 Brabanders afstamt van de Vikingen of Noormannen.
Nog even voor alle zekerheid : Als ik morgen dood ben, dan mogen ze mij begraven in een snek op de Dijle. De fik erin en Mechelen is klaar met Gimycko !
Voor zij die er niet genoeg van krijgen :
x Heemkring Ekeren : Ekeren in de 9e eeuw en het bezoek van de vikingen - Zoek Mechelen en Dijle en ontdek de munt in ons Muizen
x Vilters-Van Hemel : Van de Noormannen, verlos ons, Heer
x Vilters-Van Hemel : De schok van nieuwe invasies
x Erfgoedinzicht : Op zoek naar de Noormannen in Nederland en België
x Google Search : Mechelen, een aparte geschiedenis van een aparte stad - Downloadable PDF - Zoek Viking
Recente reacties
40 weken 13 uren geleden
1 jaar 16 weken geleden
1 jaar 35 weken geleden
2 jaren 2 weken geleden
2 jaren 6 weken geleden
2 jaren 8 weken geleden
2 jaren 9 weken geleden
2 jaren 12 weken geleden
2 jaren 12 weken geleden
2 jaren 13 weken geleden