Ik heb even getwijfeld of hier een verhaal inzit en alhoewel het niet direct wordt vermoed zit er toch wel een stevige Mechelse link in.  Ik heb het over iets dat werd aangeboden op eBay met devolgende woorden in de titel : Zedenadel, Mechelen & 1939, een driemaandelijks tijdschrift van de Bond voor Openbare Zedelijkheid.

 

   

 

Als ik de foto’s bekijk en het blaadje doorblader vind ik enkel een vermelding “mechlinae, 16 januarii 1939” en onderaan het eBay-venster onder de vermelding Artikelmerkmale : Erscheinungsort Malines.  Dus slaan we aan het googlen.

 

 

In a nutshell : Zedenadel was een katholiek salafistenclubje uit Borgerhout die de zeden en de moraal hoog in het vaandel droeg en als levensdoel had de Mechelaar (en verder uitgebreid de Vlaming) te waarschuwen tegen het liederlijk en zondig leven.  We spreken over een periode van een tiental jaren voor wereldoorlog II en tot begin jaren 60 van de vorige eeuw.  Een pak moraalpredikers die hun boodschap uitdragen met een soort reclameblaadje.  Tussen de reclames voor sigaren, sigaretten en goedchristelijke reisprogramma’s vinden we ook wat dwingende teksten hoe een goed katholiek in die tijden zich moest gedragen.  Sexuele voorlichting zoals masturbatie, maandstonden en zeker porno waren totaal taboe, want ge kon er blind van worden.

 

 

De naam Mechliniae was een kleine zoektocht maar uit de vele lezingen kon ik opmaken dat het een uitgeverij was van katholieke boeken, missalen en Mechelse catechismussen, gelinkt of bestierd door de Mechelse drukkerijen die voor een groot deel werkten voor het aartsbisschoppelijke paleis en aldus de Kerk in het algemeen.  Hanicq en later dus Dessain.  Dit moraalblaadje werd ook bij hen uitgegeven.  Het zal niet direct te vinden geweest zijn tussen de andere gazetten in de lokale krantenwinkel maar misschien lag het te koop achteraan in de kerk.  Bij het verlaten van de mis kon de goede Mechelse katholiek een duit in het zakje doen met zich zo een blaadje aan te schaffen om alzo zijn al gevoerde moraal bevestigd te zien.  Het waren nu eenmaal andere tijden.

 

 

En door het blaadje, waarvan een pak pagina’s ontbreken, effe te hebben doorgenomen mogen we hier wel spreken over andere tijden.  Voor wereldoorlog II en kort daarna was Mechelen een goed en klein katholiek provinciaal nest waar de klerikalen over elkaars voeten strompelden.  Oude en nieuwe begijnen en begaarden - Arme en rijke Claren - Grote, kleine en nieuwe seminaristen - Minderbroeders en zusters - Broeders van Scheppers en zusters van Miséricorde aka Loretten - Nonnetjes en paters - Jezuïeten en klerikalen - Zwart-, grijs-en hospitaalzusters - Bisschoppen, aartsbisschoppen en kardinalen van Granvelle tot Jozef De Kesel waren onderdeel van de maatschappij.  In die "Parel aan de Demer Fleuve aka Dijle" sprongen de mensen in geef acht of namen hun hoed af als de kardinaal voorbijkwam.  De generatie van onze ouders en grootouders dus, die het afreizen naar Scherpenheuvel, Banneux, Lourdes of Rome al een hele prestatie vonden en alzo probeerden te voldoen aan hun goddelijke plicht.

 

 

 

 

 

 

 

Hoe was het leven toen in het Land van Mechelen ?  Die braafte en preutsheid zal voor een deel wel schijn geweest zijn.  Men deed in de 7-urenmis, in de zondagsmis en tijdens het Lof wel braaf een kleverige cent in het kerkzakje en op de vele velden in het Land van Mechelen deed men een schietgebedje voor een goeie oogst als de klokken van de dorpskerk luidden.  Sommige diensten zullen nog in den oude rite werden gedaan, dwz in het Latijn en de pastoor met zijne rug naar het volk.  Doch de baron (of diens zoon) verleidde de keukenmeid en de boeren-en buitenlui lagen zedig te wippen of knepen de katjes in het donker, op de hooizolder of achter de mesthoop.  Geen idee wat er allemaal gebeurde in de vele overbevolkte en kleine beluikjes, donkere fortjes en verloren achter-of waterstraatjes in de Mechelse binnenstad.  En was het prijs, dan betaalde de baron zwijggeld of werd er nodeloos vroeg en liefdeloos getrouwd om alzo de familie-eer hoog te houden.

 

De Kerk in België had toen aandelen in den tram en den trein om brave lieden die in de fabrieken in de steden werkten ’s avonds ASAP terug naar moeder de vrouw te vervoeren zodat ze niet in contact zouden komen met socialisten, communisten (want des duivels) en de lossere stedelijke moraal.   “Liberalen houden mensen arm en de katholieken houden mensen dom” was toentertijd een slogan.  Pastoor Munte stak een donderpreek af vanaf de kansel en Moeder Cent terroriseerde de kindjes om op het rechte pad te blijven, want anders eeuwige hel en verdoemenis.  Doodgeboren kinderen waren de schuld van zondige ouders die hun kind voor eeuwig tot het voorgeborchte hadden veroordeeld.  Bedenk dat bijvoorbeeld in 1901 de Mechelse drukker Thys nog bidkaartjes verspreidde met daarop een prière pour la conversion des nègres.  Vermoedelijk geen familie van de familie Thijs uit Mechelen die stierf op de brandstapel omwille van omgang met de duivel, toen gekend als Lutheranisme.

 

 

Elke goede Mechelse katholieke familie zal - naast den bijbel en de Mechelse catechismus - ook misschien geabonneerd geweest zijn of een blaadje van Zedenadel hebben meegenomen want nagezien en goedgekeurd door den aartsbisschop wilt zeggen : veilig.  Een veredeld reclameblad dus, niet afgewisseld met (Mechelse) nieuwtjes of reportages maar met zedenpreken en morele aanbevelingen.  Maar vanaf begin jaren ’60 was dit alles voorbij : langharige hippies in de Verloren Zoon, werkschuwe kabouters in het café van Frans Croes, outlaws in den Iron Horse die AC/DC vanuit Australië naar Kontich brachten (bedlam in Belgium) en schreeuwlelijke punkers zonder toekomst (no future 4U) en met hun voorliefde voor toespelden met als hoogtepunt : Deedee Ramone in ons Mechelen.  Met Woodstock in 1969 was het feest voorbij.  De Seventies werden gekenmerkt met de kleuren bruin en oranje, het vies cinemake in de Begijnenstraat, Turks Fruit en de punk vanaf 1976.  En in de Ugly Eighties kwam aids de Playboy en de Mayfair verstoren.