(foto's: Jan Smets)

Ja! Heel zéker.  We missen hem.  Opsinjoorke - dé stadsmascotte bij uitstek - is al méér dan een hele poos niet meer zichtbaar.  Nadat hij jarenlang zijn stek gevonden had in stadsmuseum Hof van Busleyden is hij met de noorderzon verdwenen.  ik begrijp best dat Busleyden er voor koos om zich vooral te presenteren als Bourgondisch museum.  Het is een bijzonder knappe realisatie en de thematiek is aantrekkelijk.  Maar het betekende wel dat een aantal boeiende collectiestukken niet langer meer 'in de vitrine' staan.  Er dienen nu eenmaal keuzes gemaakt te worden.  Maar doodjammer is het wel dat hierdoor 'onze' Opsinjoor uit het gezichtsveld verdwenen is.  En dat vinden niet weinig Maneblussers uiterst spijtig.  Zou het niet mooi zijn als hij binnenkort 'ergens' een waardige plaats krijgt waar hij zichtbaar is voor Mechelaars én toeristen?  De geschiedenis van deze unieke smijtpop gaat ver terug, en er valt wel heel wat over te vertellen.  Dat gaat dit najaar Erwin Horckmans van Mysterieus Mechelen in lezingen uit de doeken doen.  Daar verneem je later nog wel meer over.  Opsinjoor is de ziel van onze stad.  Of we nu nippen aan een Hopsinjoor, op stap gaan met wandelclub Opsinjoorke, sigaren-met-die-naam roken.., luisteren naar Radio Opsinjoor.... Er is dat prachtige bronzen beeld van Opsinjoor voor ons stadhuis en een polyester gele pop met verkorte benen op het Sint-Romboutskerkhof...  Alléén: 'den échte' missen we.  Ik hou een stevig pleidooi voor de terugkeer van onzen Vuylen Bras!

(met friet of 'gekousd'...)

Op de Grote Markt vlak voor ons stadhuis werd in 1986 een erg mooi beeld van de befaamde Mechelse kunstenaar Frans Van den Brande geplaatst.  Het toont de smijtpop die op het punt staat om opgegooid te worden.  Op één van de tippen van het 'doek' kan je dit lezen: "Is hier singoorken licht en klyn, in 't vliegen zou hij hooger zijn".  De nu 85-jarige kunstenaar woont de laatste jaren in Oostende en toen ik hem daar opzocht zag ik een knappe kleine kopie van het beeld...  Het standbeeldje is een favoriete plaats voor een afspraak.  En menige gidstour vangt hier aan.

De smijtpop Opsinjoorke die zowat 1,11 meter groot is, en in het verleden al een aantal andere namen droeg, werd in 1647 gesneden door Valenteyn van Lanscroone.  Behoorlijk oud dus.  De eerste naam van de pop was 'Sotscop' - een naam die je nu nog herkent in een horecazaak in de OLV-straat.  Later werd hij 'Vuylen Bras' gedoopt, en zelfs 'Vuylen Bruid' of 'Vuylen Bruidegom' .  De pop werd in praalstoeten en onze Ommegang opgegooid in een groot doek en weer opgevangen.  De traditie zou van Spaanse oorsprong zijn.  Een man die het niet zo nauw opnam met de huwelijkse trouw werd mores geleerd door een aantal vrouwen die hem bij de kraag vatten en hem de lucht ingooiden.

In het jaar 1775 gingen de grote Jubelfeesten van Sint-Rumoldus door en ontzettend veel volk kwam voor die gelegenheid afgezakt naar Mechelen.  Op die vierde juli van dat jaar ging weerom de Ommegang uit met zijn gekende Reuzen, praalwagens, en onze smijtpop.  In de smalle Katelijnestraat was het wat manouvreren geblazen.  Door een verkeerd ingeschatte actie kwam onze mascotte naast het doek terecht in de groep toekijkers aan de straatkant.  Ene Jacobus De Leeuw - een Antwerpenaar - wou zichzelf én zijn nieuwgekochte hoed - beschermen door zijn armen uit te steken.  De omstaanders interpreteerden dit als een poging om de pop te stelen en gaven hem een flinke pandoering.    Hij werd zelfs even vastgehouden maar kon ontsnappen naar Antwerpen.  Een paar weken later diende hij klacht in bij  het Mechelse stadsmagistraat en probeerde hij zijn onschuld te bewijzen.  Ook eiste hij zijn in beslag genomen hoed en stok terug...

Sinsdien werd de naam van onze pop gewijzigd in 'Opsinjoorke' - wat natuurlijk een verwijzing is naar de inwoners van de Scheldestad die Sinjoren worden genoemd.

Opsinjoorke die wel eens de 'oudste burger van de stad' wordt genoemd werd nadien in ons stadsmuseum in een eikenhouten kist opgeborgen.  Een replica van de pop werd later opgegooid.

In december 1949 roofden enkele Antwerpse studenten de pop uit Busleyden.  Na wat één en weer gediscussieer tussen burgemeester Spinoy en zijn Antwerpse evenk nie Craybeckx werd Opsinjoor een maand later weer aan Mechelen teruggegeven.

In 1971 was het weerom prijs!   Op 14 augustus werd Opsinjoorke terug ontvoerd.  Men vond het enkele dagen later terug op het binnenplein van onze gevangenis...

En nu?  we missen hem.  Echt!

(stucwerk in de Salons Van Dijck)

(in het Speelgoedmuseum en...vroeger in restaurant D'Hoogh)

(sigaren Op Sinjoor.  Tabakszaak Windels IJzerenleen)

(deze lag ooit aan de Leuvense vaart en voordien aan de Zoutwerf)

(bakkerszaak Grote Nieuwendijkstraat)

(op de vroegere Toeristische Dienst, Hallestraat)

(wegwijzer Schoenmarkt)

(de bekendste 'levende Opsinjoor': Rik Wesemael van wandelclub Opsinjoorke)

(als Carnaval-mascotte)

(de reus Opsinjoor)

(café Het Maanlicht, Merodestraat)

(muurschildering Klein-Begijnhof)

(tussen de twee Margareta's: Au Pavillon Belge - Grote Markt)

(er zijn héél wat Opsinjoorkes in omloop...  De ene al wat mooier dan de andere...)

(affiche in 't Ankertje aan de Dijle)

(het vroegere 'Mechelse souvenierke' Onder den Toren)

(en natuurlijk is er de Mechelse radio Opsinjoor!)

(vlag van het voormalig Verbond der Mechelse Geburenkringen)