Rijmenam. Wie kent het niet ? Een vredige dorpje in de periferie van ons Mechelen met rond de kerk nog altijd een klein kerkhof. Vanuit Muizen moet ge enkele kronkelige bochten nemen alvorens men er is en via Bonheiden rijdt ge, neuffe den Bonten Os, rechtstreeks naar het kruispunt van Rijmenam. En de grote Mechelse kunstenaar August Gillé sleet er zijn laatste levensjaren.
Rijmenam 1936
Vredig dorpje ? Nougabollen ! Een bloederige plek, ja !
Op vrtnws.be loopt nu een reeks over bloedige plekken in ons eigenste vaderland en zonet verscheen een artikel met de titel : "De vernedering van de bastaardzoon van Karel V aan de boorden van de Dijle"
“… 1 augustus 1578, een verzengende hitte hangt over het vlakke landschap aan de Dijle, tussen de dorpjes Rijmenam en Bonheiden. Tien kilometer verderop liggen de torens van de stad Mechelen. Het is die stad die de inzet vormde van een moordende veldslag in de Tachtigjarige Oorlog tussen de Nederlanden en de Spanjaarden. Omdat Mechelen tijdig de poorten had gesloten, kozen de legers een strijdperk in de open en rauwe heidevlakte tussen Rijmenam en Bonheiden. De dorpelingen sloegen massaal op de vlucht…”
We kennen ons Margrietje (aka Margaretha Van Oostenrijk) en haar neefje Karel V (aka Carlos I van Spanje). De troebelen in de Lage Landen met o.a. de Spanjaarden : Spaanse en Engelse Furie, Alva, enz. En zijdelings ook de perikelen van Jan Kadodder die zich verschool in een mesthoop om te ontsnappen aan de Spaanse soldaten/plunderaars.
Dat elke koning, keizer en kardinaal wel ergens een pak bastaardkinderen had, is/was algemeen geweten en blijkbaar een privilege van zowel de adel als de hogere burgerij. Maar dat Keizer Karel een bastaardzoon had die dan ook nog eens vlakbij, in het onooglijke Rijmenam een veldslag uitvecht, is een leuk nieuwtje.
(Don) Juan Van Oostenrijk, de bastaardzoon dus, heeft in Rijmenam de veldslag wel verloren en is een dik jaar later gestorven aan buiktyfus. En het artikel geeft de naam van de overwinnaar : Maximiliaan van Hénin-Liétard, graaf van Boussu (aka Bossu of Bossussius). Deze Bossu staat op de ets “Slag bij Rijmenam 1578” onder de vermelding F.
De Demera Fluvius onder de vermelding D is ook gekend als Demer Fleuve oftewel ons eigenste Dijle en naast de E. staat de vermelding "Pugna inter Foederatos et Austriacos", vermoedelijk dus aanvoerder Juan.
Het totale verslag van de gevechtshandelingen kunnen de liefhebbers van bloederige taferelen lezen op vrtnws.be en op de wikipedia.
Bedenk wel dat de Grote Paal, de grenspaal tussen Rijmenam en Keerbergen, er niks mee te maken heeft en stamt uit een latere periode in de geschiedenis.
( Leuke detail : Op 1 augustus 1578 was het blijkbaar ook serieus warm weer want men spreekt van een verzengende hitte )
