(foto's: Jan Smets)
Zopas de laatste regels gelezen van deze meesterlijke historische thriller. 608 bladzijden lang wist deze turf me te boeien. 'Het complot van Laken' is dan ook een meesterlijke vertelling dat heel meeslepend de avonturen uit de doeken doet van een Mechelse kapper die spion was tijdens de Tweede Wereldoorlog. Jef Van Hoof - zo is de naam van de man - heeft écht bestaan, net zoals het gros van de figuren die hier de revue passeren. Natuurlijk is een historische roman géén historische studie. Dat weet de auteur - Mechelaar Johan Op de Beeck (°1957) - ook wel. Maar de gebeurtenissen die hij beschrijft in het boek zijn wel geschiedkundig correct. Alleen heeft de schrijver een aantal feiten lichtelijk aangepast wat datering betreft. En dit alleen om de vaart in het verhaal te houden. Ook zijn sommige passages wat gedramatiseerd en zijn er enkele verhaallijnen verzonnen. Toch wordt de historische waarheid nooit geweld aangedaan. Om alles zonder fout weer te geven is Op de Beeck niet over één nacht ijs gegaan. Talloze boeken, artikels en werken heeft hij hiervoor uitgevlooid. De lijst van dit alles is achteraan opgenomen in het boek. Hiermee bewijst Johan Op de Beeck weerom dat hij een perfectionist is. Ik wist dit al langer. De vroegere ankerman van het VRT-journaal die een flink deel van zijn carrière doorbracht binnen de media en de journalistiek en vandaag zelfstandig communicatie-adviseur is, kon me eerder al bekoren met zijn boeken over Napoleon of de Belgische Revolutie. Uitermate geboeid door geschiedenis is Johan bovendien een rasverteller. Binnenkort begin ik aan 'zijn' 'Zonnekoning' - ook al zo'n pil van een boek...
Maar laat ik het over 'het Beleg van Laken' hebben... Schaf dit boek zéker aan als je interesse hebt in de tweede wereldoorlog en fan bent van wervelende spionageverhalen. Het verhaal leest als een trein. De hoofdstukken zijn relatief kort en hapklaar, en dat bepaalt voor een groot deel het ritme van het boek. Laat je meeslepen met de spannende en onwaarschijnlijke avonturen van Jef Van Hooff die ooit woonde aan de Schuttersvest 15. Johan Op de Beeck heeft hem zelf nog gekend. Hij was immers de kapper van zijn vorig jaar overleden moeder...
Het verhaal start op 10 mei 1940. Daar wordt soldaat Jef voor het eerst geconfronteerd met het oorlogsgeweld. Het gaat allemaal snel. Door de speling van het lot wordt hij geheim agent. Hij krijgt een zeer riskante opdracht toegewezen, en hierbij krijgt hij het gezelschap van een vrouwelijke spion: Virginia Hall die een dubbelagenta blijkt te zijn. Ook zij heeft bestaan, al hebben zij en Jef nooit echt ontmoet. Waarheid en verdichting liggen hier verder van mekaar. Maar voor het verhaal is dit verzinsel wel dramatisch goed gekozen. Schrijver laat hen beiden een liefdesrelatie beleven.
Wie nog wel één en ander afweet over deze oorlogstijd zal vertrouwd zijn met de historische feiten: over de naar Engeland gevluchte Belgische regering en het conflict dat zij had met de koppig in het land blijvende Leopold III die toch wel enige sympathie had voor het nazisme. Namen als Pierlot, Churchill, Liliane Baels, en van vele, vele andere historische figuren zijn zeker niet onbekend. Feiten als pakweg Pearl Harbour zijn dat eveneens niet...
('Het Complot van Laken' mag bij mijn favorieten op de boekenplank...)
We krijgen een breed geborsteld epos over geheime diensten, staatsveiligheid, complotten, verraders, beulen, en verzetsmensen... Ik kon dit boek moeilijk opzij leggen. En ik zal zeker niet de enige zijn met dit gevoel.
De Mechelse kapperJef Van Hooff zou later nooit de erkenning hebben gehad die hij verdiende. Na de oorlog heeft de twee jaar lang in het concentratiekamp van Dachau gezeten 'held' zijn job van coiffeur terug opgenomen. Hij stierf kinderloos en vrij eenzaam. Op de Beeck greeg als jongeman de kans om een aantal gesprekken met hem te voeren. Maar toch rees steeds de vraag of hij niet alles kon of mocht vertellen...
Leuk voor ons Mechelaars zijn de verwijzingen naar mensen en locaties van 'onze' stad. Zo was Jef ooit correspondent voor Gazet van Mechelen. Zelf geen onaardig voetballer geweest zijnde, versloeg hij ondermeer de wedstrijden van Malinwa. In die hoedanigheid leerde hij goed kanunnik Francis Dessain kennen, broer van de voormalige burgemeester én de legendarische voorzitter van geel & rood. In het verhaal zal hij een geheime ontmoeting met hem hebben in de aartsbisschoppelijke tuin. Dessain was immers secretaris van kardinaal Van Roey. Die ontmoeting heeft écht plaatsgevonden - al gebeurde het wel niet in die tuin. Maar qua couleur locale kan het tellen. Francis Dessain bracht Jef in contact met pater Raskin die de biechtvader was van Leopold III... Want het plan om de koning te ontmoeten was een bedoeling van zijn missie... Maar laat ik niet té veel verklappen.
Het verhaal gaat naar een bloedstollende climax als Van Hooff in het vizier komt van de nazi's.., om in 1946 nog een ontknoping te krijgen in Wenen.
(foto: Eva Op de Beeck)
Johan Op de Beeck geeft op het einde nog een verklarend schrijven over de totstandkoming van het boek en vult dit nog aan met een paar pagina's met zwart-witfoto's.
Lezen maar!
Johan Op de Beeck bracht deze thriller uit bij Uitgeverij Horizon. Het boek verscheen in september jongstleden en kost 24,99 euro. Rep je nu naar jouw favoriete Mechelse boekhandel!
