(foto's: J.Smets)

17 oktober is al sinds jaar Werelddag van Verzet tegen Armoede.  Dat was dus vandaag op deze zonovergoten herfstdag niet anders.  Ook in Mechelen kon je er weerom niet naast kijken.  Het blijft dan ook broodnodig om de problematiek van armoede in de kijker te zetten.  Telkens opnieuw.  Ook - jawel - in onze mooie stad.  Want het is nu eenmaal zo dat er nog steeds heel wat stadsgenoten uit de boot (dreigen te) vallen.  Dit jaar lag de focus op de strijd voor  gelijke onderwijskansen.  En da's beslist geen ver-van-mijn-bed-show.  De organisatoren wijzen er op dat de kinderarmoede-indicator voor onze stad een negatieve trend vertoont.  Dat heeft op termijn impacht op schoolresultaten.  Dit baart zorgen.  De uitdaging voor Mechelen is dan ook helder: een inclusief schoolbeleid is nodig!

Dat maakten deze ochtend een flinke groep manifesten duidelijk door een optocht te houden van de Grote Markt tot aan het CAW in de Maurits Sabbestraat.  Dé blikvanger was een reuzegroot potlood dat door leerlingen van de school Luchtballon werd gedragen.  Het idee was natuurlijk van creatieve duizendpoot Pier de Kock van Het Hof van Savooien.  Stapten mee op: armoedeverenigingen, politici van allerlei kleur en Gabriella De Francesco, schepen van Armoedebestrijding, middenveldorganisaties en andere sympathisanten... Allen maakten ze er vandaag een punt van.

Ze stapten op onder de noemer 'Geknipt' - het Mechels armoedesamenwerkingsverband dat bestaat uit Beweging.net regio Mechelen, De Keeting, De Lage Drempel, Het Hof van Savooien, Straathoekwerk Mechelen, Vormingplus regio Mechelen, Welzijnszorg regio Mechelen, Wijkgezondheidscentrum Wel en Wee, Samenlevingsopbouw provincie Antwerpen, CAW Boom Mechelen Lier.

Mechelen staat net zoals vele andere gemeenten voor heel wat uitdagingen.  De lokale armoedebarometer legt grote uitdagingen bloot.

De kansarmoede is niet gedaald ten opzichte van 2005.  De kansarmoede was vanaf het begin van de meting hoog.  Nadien daalde deze langzaam tot het jaar 2014 om vervolgens terug te stijgen tot bijna hetzelfde beginniveau van ongerveer 14%.  Deze onrustwekkende trend vertaalt zich de komende jaren in armoede op school, jongeren met schoolse achterstand en op lange termijn werkloosheid.

Gemeenten kunnen een beleid voeren gericht op kinderarmoede door de gezinnen op te sporen, en te begeleiden en een menswaardig bestaan te geven.  Maar ook door een schoolbeleid te voeren dat rekening houdt met kinderarmoede.

Uit heel wat grafieken en cijfers blijkt ook het hoog aantal mensen met een migratieachtergrond dat rond de armoedegrens leeft. In vergelijking met personen geboren in België hebben zij een veel grotere kans op werkloosheid (1 op 5), op schoolse achterstand (1 op 5) en op kinderarmoede (1 op 3 kinderen met moeders met een migratieachtergrond)

Een integratiebeleid en een antidiscriminatiebeleid gaan hand in hand.  Dit is ook voor onze stad een uitdaging.

Naast personen met een migratieachtergrond zijn er heel wat andere gezinnen die leven rond de armoedegrens.  Kinderarmoede wordt vastgesteld bij 4,3 % van Belgische origine.  Het aantal leefloners stijgt sinds 2014 terug.  Het aantal werklozen blijft nagenoeg stabiel tot licht dalend.  Deze cijfers stellen extra vragen naar het sociaal beleid van Mechelen.  De betalingsachterstand en de energiearmoede vertonen een stabiele tot licht stijgende tendens.

Het sociaal en integratiebeleid kan zeer effectief zijn: Het helpt mensen uit armoede; het helpt mensen die een beroep doen op het Sociaal Huis; het integreert mensen in de Mechelse samenleving.  Mechelen kan sociaal investeren maar moet ook een beroep kunnen doen op solidariteit van naburige gemeenten en Vlaanderen.

De scherpe daling van het aantal leerlingen met schoolse achterstand is positief.  Er is echter verspreide armoede in onze stad.  De stijgende kinderarmoede kan deze positieve trend keren... Tenzij de stad ingrijpt.

Mechelen voert geen sociaal woonbeleid.  Het aantal sociale woningen is gedaald met 358 tot 2838 woningen in 2017.  Nochtans is de nood hoog.  Meer dan 2 op 5 huurders besteden meer dan 30% van hun inkomen aan huur.  Voor de organisatoren is het dus zo klaar als een klontje: méér sociale woningen zijn dus de uitdaging!

De lokale armoedebarometer is niet allesomvattend.  Er ontbreken heel wat gegevens over de gezondheid, de geletterdheid, de participatie van mensen die leven in of nabij armoede.  Dit gebrek is een pleidooi voor een nog gedetailleerdere gegevensverzameling.  Als gemeenten meer bevoegdheden krijgen, dan moeten ze ook hun beleid kunnen monitoren.  Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen lokale, Vlaamse en federale overheden.

Het puntige potlood heeft vandaag de weg gewezen.  Nu moeten er dus verdere stappen worden ondernomen.  Anders blijft ook deze actie natuurlijk een in het oog springend, ludiek gebeuren zonder meer.