Wandelen langs de Astridlaan en de Olivetenvest

De laatste zomerwandeling van Mechelenbinnenstebuiten bracht ons bij een Belgische koningin, een verdwenen molen, een stadsboerderij, wat religieuze instellingen, een tuin, een dakterras met spectaculair zicht, wat biertonnen en een Amerikaans president. En ondertussen passeerden we ook enkele pareltjes van Art Nouveau, wat muurschilderingen en enkele ‘schone straten’. Kortom, er was veel te beleven.

De Koningin Astridlaan had vroeger verschillende benamingen: Molenvest, ‘Boulevard des Capucins’ en Woodrow Wilsonlaan. Ze veranderde ook regelmatig van uitzicht, van stadsvest naar een parkboulevard tot snelweg.

Opvallend zijn de vele herenhuizen met zgn. etageterrassen, de balkons aan de eerste verdieping waar de toenmalige bewoners zich konden laten bewonderen. Helaas zijn vele statige herenhuizen verdwenen om plaats te maken voor (lelijke) hoogbouw.

Waarom al die verschillende straatnamen? ‘Molenvest’ verwijst naar een windmolen die stond op een berg aan de Korte Pennincstraat. Deze molen verdween in 1788, de berg in 1864 samen met de omwalling. De benaming ‘Capucienenvest’ kwam er dan weer door het gelijknamige klooster van de Minderbroeders-Kapucijnen gelegen tussen de wallen en de Ganzendries. Het bezoek van de – eerste en laatste Amerikaanse president Wilson aan Mechelen werd aangegrepen om de straatnaam nog maar eens te veranderen. De huidige naamgeving kwam er dan weer na het plotse overlijden van koningin Astrid in 1935. Een standbeeld – een buste – staat opgesteld op de middenberm en werd onlangs door buurtbewoners heropgefrist.

De omgeving van de Astridlaan was in het verleden lang haast onbebouwd en bood plaats aan verschillende stadsboerderijen. Deze zijn helaas allemaal verdwenen, op één (mogelijk) restant in de Korte Pennincstraat na.

Een stadstuin – een idee om de buurt bij elkaar te brengen – is de tuin van Zorro. Zij vonden een plekje op een leeg perceel aan de Astridlaan, een perceel waar op 1 mei 1944 een verdwaalde geallieerde bom viel en drie bewoners – mijn overgrootouders – de dood injoeg.

Gezien de haast tropische temperaturen tijdens de wandeling, was een natje wel een verwelkoming. Deze kregen we op “de plek van SON”, op het dakterras met een zalige stilte en een mooi zicht op de Sint-Romboutstoren. Deze voormalige scoutswinkel in de Adegemstraat zal binnenkort plek bieden naar ‘een biotoop vol creativiteit en duurzaamheid’, met onder andere een horecazaak, fairbnb en stadsakker.

Terug naar de wandeling, De Olivetenvest, in het verlengde van de Koningin Astridlaan. De naamgeving hier kwam er van het nabijgelegen godshuis van Oliveten, een soort rusthuis voor mannen. Daarom ook dat vele Mechelaars de vest ook nog kennen als de ‘Oude Peekesvest’. Dit godshuis werd afgebroken in 1958 om plaats te maken voor een appartementsblok, ontworpen door Jos Chabot en met een opvallende overhangende dakgoot. Het gebouw zelf kwam er in 2 bouwcampagnes, waarbij de middenvleugel bedoeld was voor luxe-appartementen. 

Om toegelaten te worden tot het godshuis moest men het Pater Noster en het Ave Maria kunnen bidden in het Latijn en het Vlaams, de twaalf Artikelen des Geloofs en de Tien Geboden kennen, dagelijks de misviering bijwonen en mocht men niet naar de herberg gaan. 

 

Ondertussen passeerden we ook twee enorme muurschilderingen. Een eerste op de hoek van de Nieuwe Kapucijnenstraat en de Astridlaan (van Sam Scrapulla ‘the freeway’ ), een tweede op de Olivetenvest van Gijs Vanhee.

Ondertussen werd ook even gewezen naar de verdwenen cokesfabriek op de Olivetenvest en op enkele uitzonderlijke Art Nouveau-herenhuizen en het voormalige Lemmensinstituut (dat verhuisde naar Leuven maar zijn roots had in Mechelen) op de Astridlaan. 

En dat het verleden nog altijd zichtbaar (maar niet altijd opvalt) is in het straatbeeld, is de reclameschildering van een begrafenisondernemer aan de Brusselpoort.

Kortom, het was een wandeling van een voor velen wel bekend stukje Mechelen, maar één met toch nog veel geheimen (en dan zijn ze met dit schrijfsel nog niet allemaal vrijgegeven). Allicht zal de wandeling volgend jaar hernomen worden, een must om deze zeker eens mee te volgen.

Sommige foto's zijn ontleend aan 'Beeldbank Mechelen', de kleurenfoto's zijn van mezelf.