Voorbije zondag werd in de Onze-Lieve-Vrouw over de Dijlekerk een gerestaureerd schilderij onthuld. Een bijzonder schilderij, en eigenlijk niet voorzien voor deze kerk. Het is geschilderd door een eerder onbekende Nederlandse schilder in de 17de eeuw.

Een onthulling...

Het betreft een schilderij dat oorspronkelijk geschilderd was voor de kerk van het Norbertinessenklooster van Leliëndael. Op een aquarel van Jan-Baptist De Noter is dit schilderij trouwens te zien, rechts van het altaar. Ook het tegenoverhangende schilderij hangt nu in de O.-L.-Vrouwekerk, boven het westelijk portaal.

De kloosterkerk van Leliëndael, zoals getekend door de Noter (Beeldbank Mechelen, SME001009706 en bovenaan SME001001448) en huidige toestand (eigen foto)

Na de afschaffing van het klooster door Jozef II in 1783, kwam het complex in 1798 in handen van de 'Commissie der Burgerlijke Gasthuizen en Godshuizen". De kerk werd opgedeeld als werkhuis en ziekenzaal voor ouderlingen, maar de schilderijen bleven ter plaatse aangezien ze vast aan de muur hingen. Pas in 1808 werden de schilderijen door de toenmalige burgemeester aan de kerkraad van de O.-L.-Vrouwerkerk geschonken.

Schilderij in de westelijke zijbeuk, voorstellende "de intocht te maagdenburg van Norbertus als 'arme Christus', na zijn benoeming tot aartsbisschop van deze stad"

Al die tijd hingen de werken in de zuidelijke en noordelijke zijbeuk boven de portalen. Doorheen de tijd, ondermeer na de verwoestende brand van 1944, raakte vooral het nu eerste schilderij ernstig beschadigd. Ruim een jaar is er aan de restauratie gewerkt, waarbij het doek plaatselijk werd hersteld, overschilderingen verwijderd en retouches aangebracht. Deze werken gebeurden door Pierre Masson van Salvartes uit Bertem.

Het doek was er enorm slecht aan toe. De restauratie is gefinancieerd door drie partners. Naast de Kerkfabriek waren dat de provincie Antwerpen en de Vrienden van Sint-Rombout.

Het schilderij is in het begin van de 17de eeuw geschilderd door de onbekende Nederlandse schilder Pieter Sonnemans. Van hem zijn maar een paar werken gekend, waarvan er dus twee in de Onze-Lieve-Vrouw over de Dijlekerk hangen. 

Het gerestaureerde doek 'Norbertus die zijn klederen wegschenkt aan de armen' 

"Een vuil zwart onleesbaar schilderij", zoals het tot voor een jaar hing boven het portaal in de zuidelijke zijbeuk

De Onze-Lieve-Vrouw over de Dijlekerk is alle dagen te bezoeken (behalve woensdag) van 13 tot 17u. 

Lees ook het artikel in de Gazet van Antwerpen, 30/09/2019