Bewonderen, beleven én zelf spelen: jezelf helemaal onderdompelen in de fifties in het Speelgoedmusem

Waarom dit de moeite is? Ik probeer het je uit te leggen:

 

 

Met een nieuwsgierige en zwierige tred stap ik de hal van het speelgoedmuseum binnen. Na enkele stappen hou ik halt. Ik spits mijn oren, en jawel hoor, meteen ben ik in de fifties. De muziek die je altijd tegemoet komt beneden, is aangepast: er klinkt vrolijke fifties-muziek. Jiepiejee: dit is best fijn!

 

Toegegeven: ik ben van de jaren zeventig: maar die fifties: ik vind ze wel grandioos.

 

Aan het onthaal gaat mijn leuke ervaring verder: Evelien, een personeelslid, heeft zich helemaal in de fifties gekleed (van top tot teen: dus zelfs het kapsel, make-up, panty’s en schoenen): geweldig vind ik het.
In de juiste mood gaan we naar de 3de verdieping waar de tijdelijke tentoonstelling van de fifties staat. Je stapt werkelijk in een ander tijdperk: ongelooflijk! Door een samenwerking met Kringloop Mechelen is hier een ware metamorfose gebeurd. Ik kom ogen tekort.

Nog 2 andere personeelsleden komen me tegemoet, ook in volledige fifties-outfit: ik geniet!

 

 

 

 

 

Wat me meteen opvalt is de grote televisie.   De televisie doet immers vanaf 1953 zijn intrede in de huiskamers. Nonkel Bob is in 1955 het eerste jeugdprogramma van de openbare omroep. Voordien werden de avonden gezellig doorgebracht door het luisteren naar de radio bij de kolenkachel. Maar ook met het spelen van gezelschapsspelletjes zoals bv. Mens-erger-je-niet (wat in feite is: Mens érger je wél!! toch?... ) die in iedere huiskamer terug te vinden was. (ik heb me laten vertellen dat Jumbo in de Benelux zo’n 4 miljoen exemplaren zou verkocht hebben; kan je nagaan hoeveel geërgerde mensen ;-))))
Zelf kan je me geen groter plezier doen dan een gezelschapspel met mij te spelen. Die mens-erger-je-niet: geef toe het ergeren is gewoon wél hét spel. Meerdere uren heb ik zo al “geërgerd” doorgebracht. En eigenlijk is het dus tegennatuurlijk dat ik het graag speel.... toch....??

Een nieuw gezelschapsspel was het vlooienspel, toen vooral geliefd bij de kleinsten. Nu, ik daag je uit het eens te proberen: het is een echte kunst om die zogezegde vlooien in het potje te krijgen. Bij de apen ziet dat vlooien vangen er anders wel heel simpel uit, niet?...
Ook het ganzenspel is typisch voor de jaren 1950, je kon hier zelfs voor sparen bij aankoop van bepaalde producten. Ik vind deze supermooi, en zou er zo eentje aan mijn uur hangen. Dat was ook het plan toen ik er eentje kocht op de laatste retro-dag. Maar... de prijs plakte in het midden van het ganzenbord. Met de grootste voorzichtigheid (ja ik kan geduld hebben!) probeerde ik het eraf te halen... maar het was niet haalbaar. Daardoor is er nu een plek op het ganzenbord, dus ... frustrerend genoeg: niet meer oké om op te hangen, zo jammer! Tip aan mezelf: ik kan een mailtje sturen om de kringloop hier opmerkzaam op te maken. Toegegeven: dit voornemen heb ik al 3 weken...?...)

 

Terug naar de fifties: het was na de 2de wereldoorlog een tijd van wederopbouw, spaarzaam zijn en hard werken. Een paar feiten kort op een rijtje: sinds 1948 is er het vrouwenstemrecht; een vrijwel kosteloos lager en middelbaar onderwijs, de 5dagenweek met ook 12 dagen betaald verlof worden ingevoerd. Langzaam stijgt de levensstandaard en het comfort. Het aantal auto’s groeit en hierdoor ook talloze miniatuurauto’s van o.a. Dinky Toys.
Doordat men nu kan uitstapjes of reizen kan doen ontwikkelen zich ook het strandspeelgoed, diabolo, springtouw tot zelfs de jokari.
Die jokari: daar heb ik zelf uren en uren mee gespeeld. Als mijn grote zus, weer maar eens, met haar neus in een boek zat, trok ik maar alleen naar buiten. Maar eenmaal ik tegen de rekker van de jokari speelde kon ik mijn plezier niet op! Moeilijkheidsgraad was dat er naast de garage kiezels lagen, en dat is niet zo makkelijk om te tennissen. Nu was er wel een smal paadje uit beton gegoten... dus goed mikken werd de kunst van het jokari-ën...
In die periode had je niet veel nodig om buiten te ravotten. Vorige week nog hoorden we in de media hoe belangrijk dat buiten spelen wel niet is. Zelf herinner ik me veel buiten-speel-plezier met de buurjongens en -meisjes.

 

 

 

 

De hoelahoep is in de jaren vijftig een echte superrage, én is nog steeds een uitdagend stuk buitenspeelgoed. Ook dat kon ik vroeger, ja lees vroeger... ik probeerde het onlangs nog... gelukkig niet in het openbaar... (oeps). De frisbee is ook een stuk uit de jaren vijftig. Zowel de hoelahoep als de frisbee kwamen er door het aandeel van de kunststof die toen ook terecht kwam in de speelgoedwereld.
Recent komt ook het punikken terug in de mode, evenals de ssoubidou, welke ook weeral afstammen uit deze periode.

Treintjes en meccano waren toen heel geliefd speelgoed bij jongens. Maar ook Barbie en Lego doen op dat moment hun intrede. En zijn tot op vandaag razend populair.

 

 

 

Het Lego-blokje, met het buisjes-en-noppensysteem, werd geïntroduceerd in Denemarken in 1958, toen alleen in rood en wit.
In 1959 brengt Ruth Handler in de VS de 1ste Barbie-pop op de markt. Deze pop is geïnspireerd op de Duitse Bild Lilli Pop. Wat een strippersonage was uit de Duitse krant Bild. Hier in de tentoonstellingen vinden we een topstuk van de collectie terug: nl. de Bild Lilli pop, die gekleed gaat volgens de typische jaren vijftig mode met oa een breed uitwaaierende rok. Dit stuk alleen al is een bezoek meer dan waard! Ik heb er heel bewonderend naar gekeken, echt fantastisch! En je ziet er echt al Barbie in.

 

Wie speelde het niet: ‘vadertje en moedertje’... in de moderne woning van toen, treffen we een goed uitgeruste keuken met steeds vaker elektrische huishoudapparaten. Sterke kleuren en vrolijke motieven zorgen voor een elegant gestroomlijnd interieur. Dit is ook in het speelgoed identiek terug te vinden in kleiner formaat. Zie o.m. de wasmachine op de foto. Maar ook de Amerikaanse consumptiemaatschappij dringt stilaan binnen. Zo kun je op de foto zien hoe het nieuwe drankje ‘Coca-cola’ verwerkt is in een speelgoedwinkeltje. Nog beter: ga het zelf bekijken in het Speelgoedmuseum!

Poppen zijn er voor alle bevolkingslagen: de poppen in celluloid, vooral van de Duitse fabrikant Schildkröt; maar ook poppen van het merk Unica zijn toonaangevend. Maar voor de minder gegoede klasse waren de papieren aankleedpoppen een ideaal alternatief.

En natuurlijk heeft ook de Expo 58 zijn plaats gekregen in de tentoonstelling. Deze werd bezocht door meer dan 40 miljoen mensen en kon dus hier niet ontbreken.

 

 
Lezen is eveneens een populair tijdverblijf: strips verschijnen: Kuifje, Suske en Wiske, Jommeke (geboren in 1955) en de bekende Tiny-boeken.

En, wat nu zo geweldig is aan deze tentoonstelling: je kan er heel wat pareltjes bekijken - maar je kan zelf ook allelei uitproberen: van hoelahoepen tot ganzenbord, of het lezen van een Tiny-verhaal tot het maken van een scoubidou. En ook het spel Mens-erger-je-niet ligt klaar voor liefhebbers. Er zijn ook enkele workshops voor kinderen deze paasvakantie.