Mechelen heeft zoals geweten zijn portie oorlogsgruwel méér dan gekend. Getuige bij uitstek daarvan is natuurlijk de Kazerne Dossin, inmiddels uitgegroeid tot een toonaangevend museum en studiecentrum rond de jodenvervolging en het blijvend actuele thema van de mensenrechten. Niet ver van Mechelen, in buurgemeente - op politioneel vlak zelfs zustergemeente - Willebroek, bevindt zich echter nog een ander, al even beroemd en berucht oord... Breendonk. Theater M brengt het verhaal van deze plek tot leven in de monoloog 'Stück 3571'.
Volgens kenners is het fort van Breendonk, dat oorspronkelijk deel uitmaakte van de Nationale Vesting Antwerpen, maar van 1940 tot 1944 door de Duitse bezetter werd gebruikt als gevangenenkamp, tegenwoordig een van de best bewaarde kampen in Europa. Het werd dan ook snel na de oorlog (in 1947) uitgeroepen tot gedenkteken en vormt sindsdien een blijvende waarschuwing tegen haat en extremisme.
Acteur Stefan De Waele speelt momenteel in Theater M de monoloog 'Stück 3571', over de (fictieve) gevangene Paul De Bruyne. Die doet, nadat hij op een naoorlogs familiefeestje zijn moeder hoort oproepen "om die oorlog maar snel te vergeten", het aangrijpende verhaal van zijn verzet tegen de nazi's, zijn arrestatie en zijn gevangenschap in Breendonk uit de doeken. Stefan De Waele:
Ik had zoals de meeste mensen Breendonk in het verleden al bezocht en kwam er - ook zoals de meeste mensen - met koude rillingen buiten. Ik zag meteen het belang in van deze plaats en nam me voor om er ooit eens iets rond te doen. Toevallig kreeg ik niet veel later een tekst over Breendonk in handen, geschreven door Frans Ceusters, van het theaterproductiehuis Farce Cancan.
De tekst van Frans Ceusters sprak Stefan meteen aan.
Ceusters kwam op het lumineuze idee om verschillende waargebeurde feiten en getuigenissen van oud-gevangenen van Breendonk te verweven tot één monoloog, het verhaal van één fictieve gevangene, Paul De Bruyne. Die aanpak zorgde voor een compacte maar erg sprekende en vooral beklijvende productie.
Dat het een aangrijpend theaterstuk werd kan ondergetekende alleen maar bevestigen. De reacties op de exclusieve preview op 17 januari en de officiële première op 20 januari logen er dan ook niet om. Zelfs personeelsleden, vrijwilligers en gidsen van het Gedenkteken - tot die laatsten mag ik mezelf rekenen - wandelden na de voorstelling stilletjes en met de bibber in de knieën naar buiten. Voor al wie geïnteresseerd is in ons oorlogsverleden - of misschien nog belangrijker, voor wie dat niét is - is deze voorstelling dan ook een must. Zeker nu de allerlaatste getuigen stilaan verdwijnen, mag en moét het verhaal van de oorlog en van het verzet tegen extremisme en onrecht verteld worden.
Je kan komend weekend, op 27 en 28 januari om precies te zijn, nog gaan kijken in Theater M, in de Oude Brusselsestraat 10-12, telkens om 20.30 uur. Geen tijd op die data? Dan is er nog een andere oplossing.
"Wie dat wil kan deze voorstelling ook in groepsverband afhuren," vertelt Stefan. "We brengen ze dan op locatie, indien gewenst zelfs op de plaats waar de gebeurtenissen uit het verhaal van Paul De Bruyne zich écht afspeelden, het fort van Breendonk. Vooral scholen, maar ook verenigingen en bedrijven willen we zo een totaalpakket aanbieden voor een uitstap die gegarandeerd in de geheugens gegrift zal blijven. Want uiteindelijk is dat de bedoeling van deze productie: mensen herinneren aan de oorlogsgruwel en aan de na de oorlog uitgesproken gedachte dat dit nooit meer mag gebeuren."
Recente reacties
1 jaar 10 weken geleden
1 jaar 39 weken geleden
2 jaren 5 weken geleden
2 jaren 24 weken geleden
2 jaren 28 weken geleden
2 jaren 31 weken geleden
2 jaren 32 weken geleden
2 jaren 35 weken geleden
2 jaren 35 weken geleden
2 jaren 36 weken geleden