Het treintje van Nonkel Henri.

met categorie:  

Na het overlijden van mijn moeder dook deze trouwfoto op. Het decor is vermoedelijk het gemeentehuis van Berchem (Antwerpen), mei 1952. De schoonheid op de foto is mijn moeder Paulina "Paula" Gaethofs, de knappe bruidegom mijn vader Willy Volkaert, van de houthandel in de Dageraadstraat. Maar vandaag wilde ik het even hebben over de getuige links op de foto, Henri Nauwelaerts. Ik heb de man niet meer gekend, maar zijn naam viel wel geregeld, en het vaakst in de uitdrukking "het treintje van Nonkel Henri".

Alle bloggers boven de dertig herinneren zich zeker nog dat het douanekantoor in hetzelfde gebouw gevestigd was als de "oude Zwemdok". Vermoedelijk had dat te maken met de havenactiviteiten in het Keerdok, maar eerlijk gezegd, het enige scheepvaartverkeer van betekenis dat ik daar nog geweten heb was het transport van zand of keien voor Bequet beton.  Vrachtauto's kwamen er des te meer. Ik vond het controleren of aanbrengen van de "loodjes" als kind een fascinerend en bevreemdend ritueel. Dat aan een fototoestel een loodje moest hangen om er de grens mee te mogen oversteken zonder boete van de douane te riskeren, ik zag er het nut niet van in. De Europese commissie ook niet trouwens, want tegen dat ik snapte wat de bedoeling was werd het afgeschaft. 

Mijn vader vertelde dat toen hij de eerste keer ging aanschuiven om papieren in orde te brengen voor een lading die de houthandel in- of uitvoerde, hij urenlang in het wachtlokaaltje zat aan te schuiven, en het vreemd vond dat hij nooit aan de beurt kwam. Tot een kennis, die daar vaker moest zijn, medelijden kreeg en hem de toverformule verklapte: je moest een bak bier trakteren. Oei, dat had vake natuurlijk niet meegebracht... Ja maar, dat is ook niet nodig: ge moet die niet meebrengen, ze hebben die hier in voorraad... Blijkbaar moest hij een bak kopen bij de "verficateur", ten gunste van de hele ploeg, en plots kwam iedereen in beweging...

Maar we wijken af. Ook het internationaal vervoer per spoor moest langs de douane passeren. Daarom reed er elke morgen een treintje van het goederenstation van Nekkerspoel langs de vest (en de Dossinkazerne, uiteraard) naar het Rode Kruisplein, en in de namiddag "afgehandeld" weer terug.  En dat treintje werd bij ons in de familie "het treintje van Nonkel Henri" genoemd. Blijkbaar werkte de man bij de spoorwegmaatschappij, en was vaak van dienst om dat transport te verzorgen.  Ik heb hem niet gekend, maar zijn weduwe, Tante Jeannette, de zus van mijn grootvader, wel. Zolang ze leefde bleef ze het personeelstijdschrift van het Spoor ontvangen, ik heb er als snotneus vaak in gelezen. Ik vond de wereld van den Ijzeren Weg een fascinerend gebeuren. Toen ik las dat de spoorwegarbeiders (en hun gezin) aan erg gunstige voorwaarden konden reizen, ook in het buitenland, begreep ik totaal niet meer waarom Tante Jeannette eigenlijk nooit op reis ging...

@ Wieland, het spijt mij te horen dat je moeder is overleden, ik heb haar gekend als een lieve en warme vrouw.

Ik heb inderdaad ook nog de tijd gekend dat een fototoestel eerst 'gelood' moest worden voor je het mocht meenemen over de grenzen, en toen ik in de basisschool van het lyceum zat, dat zich toen nog bevond waar nu het nieuwe Dossinmuseum staat, zag ik dat treintje ook regelmatig passeren.

@ Wieland :

Vermoedelijk is dit uw treintje dat langs de vesten reed.  Bij de foto stond bij dat het een stoomtram was.

Nekkerspoel - Stoomtram - Jaar X

Gimycko: niet elk treintje waar stoom uit kwam en over de vesten reed vervolgde zijn reis tot bij de douanen!  
Wat je hier laat zien is een trein van de buurtspoorwegen (de boerentram).die verlieten de vesten aan de Kathelijnepoort.
De treinen die doorreden tot aan de zwemdok waren er van de NMBS (de spoorwegen) 

Bedankt, Jokke.  We zijn weeral wat slimmer geworden.

:-)

Deze eerder zeldzame foto werd genomen door eminent Nederlands tramkenner Ir. Maurits van Witsen. Iedereen kent wel de locatie waar de S-tram van lijn 52 reed. Naast het tram-meterspoor het NMBS-spoor richting Douane Keerdok.

@ Ferre :

Verander de breedte van je foto eens naar 500px.  Dan zien we het hele plaatje.

:-)