(foto boven: Tom Callemin)
Het werd een boeiende babbel met deze Mechelse jongeman, die barst van talent en creativiteit. Amper 24 jaar zijnde heeft Freek Mariën zijn naam reeds gemaakt in de theaterwereld. Dat belooft voor de toekomst! Het bleef niet onopgemerkt. Zondag viel Freek van het Vlaamse jeugdtheatergezelschap De Nietjesfabriek in de prijzen. En: niet zomaar een prijs. De Maneblusser sleepte de prestigieuze Nederlands-Duitse Kaas en Kappesprijs binnen voor zijn tekst 'Vergiet'. Een méér dan gegronde reden om hem voor Mechelenblogt op te zoeken... Deze namiddag had ik een gesprek met hem...
Freek leeft nog zo'n beetje in een roes sinds de bekendmaking van de bekroning. De inzendingen voor de prijs die de beste jeugdtheatertekst uit het Nederlands-Duitse taalgebied, komen uit Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Enkele eerdere winnaars zijn Esther Gerritsen met 'de Kopvoeter' in 2008 en Jan Sobrie met 'Titus' in 2007.
Dit jaar was het de beurt aan 'onze' Freek om met de eer te gaan lopen. Nog vier andere theaterteksten werden gelijkwaardig bekroond met een geldbedrag van 1875 euro.
Het juryrapport is best lovend. Lees maar mee:
"Deze theatertekst over dementie is er een die je niet snel zult vergeten. Het is liefdevol en poëtisch geschreven. Origineel en fantasievol opgebouwd en met veel gevoel voor humor en theatraliteit komt de verwarring en de eenzaamheid die bij dementie horen helder aan bod. Zonder pedagogisch te worden en zonder te veel te benoemen. Maar met ruimte voor onze eigen verbeeldingskracht en ruimte om met opa en zijn kleindochter mee te leven.
Deze muzikale tekst leest als een tedere partituur. De regieaanwijzingen in de vorm van opa's gedachten en zijn subteksten zorgen voor een meerwaarde. De lichtheid en eigenzinnigheid van de taal maakten nieuwsgierig naar de auteur en naar méér stukken. Deze 'Vlaamse Frisheid' is een prijs waard!"
.
(foto: Tom Callemin)
Dit klinkt heel lovend. Freek hoopt dat de positieve reacties deuren zullen openen. Ik geloof er alvast in.
Toch is het thema niet zo evident te noemen. Freek weet het. Samen met Sarah Van Overwaelle - waarmee hij de Nietjesfabriek oprichtte, brainstormde hij over een nieuw thema. Geboeid door het thema 'geheugen', kwam men uit op 'dementie'... Zou hier niets over te maken zijn? Het werd een hele uitdaging. Er is lang gezocht, samen met Sarah en Maxim Storms (Ballet Dommage).
"Een eerste versie heb ik gewoon weggegooid!" zegt Freek... "Maar dan begonnen we te improviseren... Het stuk begon te groeien. En uit dit alles ontstond dan de theatertekst die ik geschreven heb..."
Hoe moeilijk is het om herinneringen te sorteren? Wat kan je doen als het geheugen lekt?
'Dementie als thema voor achtjarigen? Is dat niet moeilijk qua thematiek?"
"We hebben een try-out gedaan. En het lukte. We hadden de kinderen mee. Dan volgden familievoorstellingen en schoolvoorstellingen. Sommige leerkrachten vertelden ons nadien dat ze dachten dat de kinderen niet steeds 'mee' waren. Maar dat was beslist onderschatting van het jonge publiek. We merkten aan de reacties dat ze erg meeleefden met het stuk. Kinderen komen al wel eens in contact met dementie. Vaak in confrontatie met hun overgrootouders... Sarah heeft nu ook een lesmap gemaakt, bedoeld voor de scholen, als basis om verder mee te werken. Dit wordt erg gewaardeerd door leerkrachten"
"Ik maak erg graag theater voor kinderen - al wil ik me in de toekomst ook richten naar volwassenen. Het leuke bij een kinderpubliek is wel dat je de reacties krijgt tijdens het spelen. Bij volwassenen moet je vaak wachten tot bij het applaus als het doek valt..."
"De geldprijs is mooi meegenomen. Het geeft me de kans om in de komende tijd me meer toe te leggen op schrijven, zonder me te veel zorgen te maken rond het financiële... Het geeft me wat ruimte en zekerheid..."
Het stuk is voorlopig niet te zien op de Mechelse planken, maar Freek hoopt dat daar in de toekomst verandering in komt. Het Arsenaal is nu een vaste ondersteunende partner geworden. Met de eerste voorstelling van de Nietjesfabriek: 'Darwazeens' werden ze geselecteerd voor Theater Aan Zee en het BRONKSfestival. Dit stuk speelt nog tot eind mei. Eind september gaat 'Altijd tijd voor taart', de nieuwe voorstelling in prémière in 't Arsenaal.
Freek Mariën heeft de theatermicrobe in de genen. Ook een oudere zus staat op de planken. En moeder, journaliste Greet Pluymers is ook gefascineerd door taal. Ze presenteerde vorig jaar in Mechelen 'Open Boek Grand Cru'... Vader is de in 2006 overleden Mechelse cultuurbeleidcoördinator Wim Mariën. Dit is duidelijk een goeie voedingsbodem geweest voor de jonge Freek...
Hij studeerde aan het Mechels Conservatorium, en in 2009 behaalde hij zijn Bachelor in het Drama aan KASK Gent. Tijdens zijn opleiding speelde hij onder andere met Warre Borgmans en Sien Eggers mee in 'Armandus de Zoveelste' van Dimiti Leue bij HET PALEIS. (PS: ook Borgmans en Leue schreven een stuk waat dementie het thema van was...: Het Lortchersyndroom - ook dit voorjaar weer in Mechelen opgevoerd...)
In 2009 richtte Freek het jeugdtheatergezelschap De Nietjesfabriek op, samen met de Aalsterse Sarah Van Overwaelle.
"De naam 'nietjesfabriek' is een slechte vertaling van 'Needcompany' van theaterman Jan Lauwers, waarvoor we veel bewondering hebben.
Op de planken willen we 'wonden helen', en troosten... Ook heeft ons theater een hoog knutselgehalte. We hechten veel belang aan de vormgeving. Met onze 'nietjesmachine' willen we tekst en beeld samennieten..."
Proficiat Freek! Ik wens je een mooie toekomst op de planken!
Knap! Dikke proficiat Freek!
Van haret gefeliciteerd Freek! Al bij "Derwazeens" was het duidelijk dat jij een echte theaterman wordt waarvan we in de komende jaren nog veel gaan horen.
Wat zou je papa fier op je geweest zijn. Maar wees gerust: hij volgt je wel!
Fernand Verreth