Roger Kokken toont een vreemde toren op het stadhuis (rechts).
Wie weet er meer ?
(Foto Roger Kokken)
Stadhuis na 1914
Ik vond deze merkwaardige foto met een extra torentje aan de rechterzijde van het stadhuis. Aanvankelijk dacht ik dat de foto bewerkt was, maar op een oude postkaart op de Mechelse Beeldbank www.beeldbankmechelen.be/index2.php?option=com_memorix&am... komt dat torentje ook voor. Het zou gebouwd zijn na 1914 en voortgaand op latere afbeeldingen was het blijkbaar geen lang leven beschoren . Kan iemand van de stadsgidsen hierover een woordje uitleg kwijt?? Hallo Peter, hallo Rudi...
De beeldbank-link geeft een beeld van het stadhuis van rond 1910.
Hier nog een tweede beeld met torentje (geen idee van tijdstip).
En één tekening gevonden van stadhuis met toren van Vital de Boeck uit 1957.
Zou Bauwens naast de "Bauwenstoren" ook een andere hoektoren gemaakt hebben ?
Twijfelachtig, want de Bauwenstoren is precies niet hetzelfde.
Is het dan Van Boxmeer, die nog een Gotisch torentje over had ?
De arkeltorentjes centraal op het belfort zijn 16e eeuws, Bauwenstoren lijkt daar erg op.
Uit "Negentiende-eeuwse restauratiepraktijk en actuele monumentenzorg" (Jan de Maeyer) was Philippe van Boxmeer (°1863) een Belgisch archeoloog en stadsarchitect van Mechelen vanaf 1893 en hielp hij mee met de restauratie van het Mechels stadhuis.
Blijkbaar was hij ook medeoprichter van de Cercle Archéologique et Artistique de Malines en publiceerde hij enkele werken, waaronder Steenockerzeel et Humelghem et leurs seigneurs.
BTW :
De oude kantelen aan de voorkant zijn later ook verdwenen en het dak, rechts van het middendeel, werd verlaagd.
Het is de eerste keer dat ik dat torentje zie... tièns...
Iedereen heeft er blijkbaar overgekeken op de oude foto's.
En de meesten kijken zelfs, de dag van vandaag, ook hier over...
Foto Gimycko
Zijn de gezichten gewoon versierselen ?
Het torentje heeft alleszins héél veel weg van de torentjes van ons Schepenhuis...
(foto: Jan Smets)
Gloh, vreemd zeg dat torentje.... ?
Ze hadden misschien een torentje over van 't Schepenhuis en dan zullen ze dat op het stadhuis hebben gezet. En misschien heeft Van Boxmeer het beschouwd als een tang op een varken en het laten verwijderen.
Ik ben er nog niet uit maar ik vond al wel de onderstaande ontwerptekening van Bauwens uit 1843. In de zitting van 3 feb 1844 werden deze plannen goedgekeurd maar geldelijke problemen hebben de volledige uitvoering belet. Deze mosterd komt uit de tentoonstellingsbrochure ' het wedervaren van het Mechelse stadhuis ' najaar 1999.
Godver*****, dit verschil is mij ook nooit opgevallen. Hieronder twee postkaartfragmenten waar de rechtse me als oudste overkomt, wegens de vertimmerde ' museum ' letters links.
Ik denk echt dat we met Alfred Ost zijn belfortstrijd rond 1911 ( ? ) als datum dicht in de buurt moeten zitten
@JanS: inderdaad.
@Luc: Er zijn verschillende mogelijkheden door Bauwens voorgesteld, en het ontwerp dat jij hierboven geeft, zou het wel kunnen verklaren. Ik dacht dat enkel de Buwenstoren 'achteraan' was afgewerkt ten tijde van Bauwens.
Potverdikke, ook nooit opgevallen. Sterke Roger. Ik moest ook onmiddellijk aan het Schepenhuis denken... misschien een test-torentje om te zien of het esthetisch verantwoord was?
Het stadhuis werd pas afgewerkt in 1911 en toen was het torentje er nog niet. Dat de zichtkaart van rond 1910 zou dateren is m.i. een onjuist gegeven.
In het boek "Het Mechelen van toen" van Frans Vermoortel staat op blz 17 een foto van de Grote Markt met stadhuis, genomen begin 1914. Daarop is dat torentje nog niet te zien zodat "na 1914" zoals ik schreef wellicht juist is.
Feit is dat het fameuze torentje in 1938 al terug verdwenen was.
Hier Alfred Ost met een tekening van de Belfortstrijd...
Geen torentje en de hoogte van de daken verschillen.
Ik ga Roger bijtreden en er een schepke bovenop doen. Hieronder weer twee halve postkaarten waarvan de rechtse gedateerd is ' oktober 1918 ', de linkse is zonder datum. Als ik mag veronderstellen dat men gedurende 1914 - 1918 geen werken deed wegens de oorlogsomstandigheden dan zou men rechts de aanvang van de werken kunnen aannemen: het dak is reeds op hoogte gebracht ( hoger dan de Spaanse gevel, zie vorige twee halve foto 's ) en de stellingen staan er al / nog. Op de linkse foto zien we terug dat hoge dak samen met de verlengde borstwering en het bewuste torentje. Dus misschien vlak na WOI opgericht en op een onbekende datum weer afgebroken.
@ Roger
Man...man...je hebt daar een enigma op het bord van onze stadsgidsen en kenners van het Mechelse patrimonium gepladijsd zeg!
Met deze torentjesvraag heb je menig "bakkes dichtgemetst" mag ik zo wel stellen.
Dit beeld en de mogelijke data ontraadselen, en dieper graven dan de ligging van de skeletten op het Sint-Romboutskerhof, zijn alles waar deze mechelenblogt om draait. Knap Roger dat je weer eens verder keek dan waar de gemiddelde neus ophoudt om rond te snuffelen.
Als ze nu eens gewoon van de Keldermansvleugel links een kopie zouden maken en die kopie dan rechts neerpoten dan is alles netjes in balans en symmetrisch.
Dan kan het Blauw bloed, bij hun Blijde Intredes, kiezen op welk balkon ze hun onderdanen willen toewuiven.
;-)
Hier misschien een deel van het antwoord :
"...Archieffoto's van ca. 1900 tonen blijkbaar een aanzet van een dergelijke historiserende restauratie, namelijk verhoging van de noklijn van de westvleugel, doorgetrokken kantelen en een boogfries voor de topgevel (in het zuiden) met een neogotisch hoektorentje op de zuidwesthoek..."
Inventaris Bouwkundig Erfgoed
Het moet, ten tijde van de "Mechelse Belfortstrijd", serieus gestoven hebben tussen enerzijds Alfred Ost (and friends) en langs de andere kant Van Boxmeer :
"...1911-1912 - De belfortstrijd : De kunstenaar Alfred Ost (1889-1945) is een van de grootste tegenstander van het project-Van Boxmeer en een bezieler van de belfortstrijd. In tekeningen en pamfletten, en met manifestaties en andere acties roept hij iedereen op zich uit te spreken tégen de Mechelse bouwplannen en voor het behoud van wat er is. Dit is een monumentenstrijd.
Ost krijgt steun van befaamde collega-kunstenaars uit diverse hoeken van het land, onder wie Cyriel Buysse, Emile Claus, Georges Eekhoud, Willem Geets, Victor Horta, Max Rooses en Stijn Streuvels.
Schilder Jakob Smits reageert als volgt: “Aan mentaliteiten van ’t akabiet van uwen ‘Echevin des Beaux Arts’ die als modeltype kan dienen voor al de anderen, Mechelse en Brusselse tot Molse toe, - aan zulke mentaliteiten is niets te verbeteren. Het enige middel is: Doodschieten. En dan nog worden ze als ‘champignons’ dadelijk door een dito exemplaar vervangen...”
Link
De maquette van Van Boxmeer met de laat-gotische torentjes en waar ook de Bauwenstoren werd gesupprimeerd.
Inderdaad Roger, op de maquette hierboven van 1911 van het ontwerp van Van Boxmeer (die ik ook toonde op de rondleiding) staat er op die plaats een hoektoren. Maar van dit ontwerp is niets uitgevoerd als gevolg van de Belfortstrijd. Of toch ?
(Foto Koen, zie hier)
Bizar, ik had dit torentje ook nooit opgemerkt op oude foto's. Wellicht een fantasietje van Van Boxmeer.
Als ik tijd heb zal ik mijn photoshop van hierboven eens moeten aanpassen met kantelen én extra torentje :-)
Een stap dichter bij !!!
Begin 1930 werd begonnen met de restauratie van de rechtervleugel van de oude Lakenhalle, waarbij ook de woning van de huisbewaarder die op het binnenplein naast de inkompoort was gebouwd geworden, werd afgebroken. ....... Bij de verdere restauratie verdwenen ook de vierkante hoektoren en de dakkapellen en werd een nieuwe gevel gekreëerd, geinspireerd op de Lakenhal van Brugge.
Uit :Mechelen - Kroniek van een stad - 1830 - 1952, door Frans Vermoortel.
Nu nog de juiste data (optrekken en afbraak) opsporen.
Wow, knap werk Jos.
Ben ff langs het Archief geweest.
Hetgeen ik voorlopig kon vinden is enigzins opmerkelijk maar schenkt mij geen voldoening.
Onder een postkaart (1914) staat het volgende :
"Bemerk op den hoek van de Hallestraat, boven de tentoonstellingszaal, de KARTONNEN gevelversiering door zorgen van M. Van Boxmeer daar gesteld, als proeve van restauratie.
Gelukkig niet tot uitvoering gebracht !"
Uit de archieven van F. Berlemont.
Het torentje op de postkaart lijkt mij niet in karton!!!
We zoeken verder.
@ Jos Nys, ik ben ook niet van mening dat het hier om een kartonnen torentje ging. In ons klimaat zou het er binnen de kortste keren slap hebben bijgehangen, waarom dus al die moeite doen? Maar één ding is zeker, heel lang heeft het niet bestaan.
Gisteren hier nog even over gesproken met Jan Somers, en volgens hem is deze toren er even na WO I opgezet in "hout" om een keer te kijken hoe het "Nieuwe Belfort" er zou kunnen uitzien.
De specialist van de Mechelse postkaarten vertelde me ook dat er inderdaad enkele kaarten zijn die deze toren tonen. Allicht hebben we deze hierboven al getoond.
Een verhelderend verslag uit de GVA van 25/10/1913.
Het raadsel is hier niet opgelost. Veel meer over het "pretentieuse koekebakkersding" genoemde hoektorentje is te vinden in 'Stadhuis en zo...' (rubriek vanaf 9 maart 2014).
bekijk de verschillende foto's van het stadhuis met torentje
De 1ste foto toont sneeuw op het dak/gevel. Daar heeft het verhoogde dak van de Spaanse gevel duidelijk een andere structuur (nog zonder leien/of dak in zink). Ook op de anderen foto's/tekeningen is dit zichtbaar. Het torentje heeft een bevestingsstang. Dit duidt toch op een stenen structuur. Wel vreemd, op de M van museum is een venster?