Zes april 1453, dat is de dag waarop Filips de Goede een schriftelijk verzoek richt aan Mechelen om hem "deux canonniers et autant de couleuvriniers" ter beschikking te stellen om de ongehoorzame Gentenaars aan zijn gezag te onderwerpen, en dat is meteen het oudste document waarin sprake is van Mechelse Kolveniers.
 

De stad verkreeg in ruil voor deze militaire bijstand bepaalde privileges en rechten, en niet onbelangrijk: de stadskas werd er beter van, voor het Bourgondische Hof werd het echter een te zware financiële last en zij gingen meer en meer beroep doen op beroepssoldaten en huurlingen. Daarmee was de rol van de schuttersgilden begin jaren 1500 uitgespeeld en hielden zij zich nog enkel bezig met de bewaking van de stad, de stad Mechelen deed vanaf 1504 hiervoor ondermeer beroep op de Sint Christoffel- of Kolveniersgilde, in ruil voor kledij, lood en poeder trokken zij de wacht op aan de Overste poort ( vandaag de Brusselpoort ), de Hanswijkpoort en de Grote Markt. De gilde bestond hoofdzakelijk uit leden van de gegoede burgerij, voor de 'geringhste borger' was er in hun midden geen plaats. De komst van de Fransen, die georganiseerde en gewapende burgers best konden missen, luidde ineens het einde in van de Kolveniersgilde, hun bezittingen werden in 1798, na 350 jaar bestaan van de Gilde, verbeurd verklaard en openbaar verkocht. Maar, op 9 februari 1984 publiceerde het Belgisch Staatsblad de statuten van de VZW Mechelse Kolveniersgilde, en daarmee was de heroprichting een feit, in 1988 werd de militaire schietbaan aan de Zavelberg aangekocht en daar huizen ze vandaag nog steeds.

Hoofdman van de Gilde is Jan Severeyns, die samen met Frans Gooskens en Henry Van der Auwera in 1983 mee aan de wieg stond van de Mechelse Kolveniersgilde zoals we ze vandaag kennen.

En Mechelen.blogt kon Jan strikken voor een interview:

Mblogt: Jan, van waar kunnen de Mechelaars de Kolveniersgilde kennen?
Jan: Mechelaars zouden de Kolveniersgilde moeten kennen van haar culturele en historische activiteiten die zij in Mechelen organiseert.
Enerzijds haar deelname aan de Erfgoeddagen waarbij zij haar patrimonium openstelt voor de geïnteresseerde bezoeker. Anderzijds de organisatie van het Mechels Gildejuweel waarbij tientallen schuttersgilden uit binnen- en buitenland zich langs hun beste en mooiste zijde tonen in de historische optocht die door het centrum trekt en hun vaardigheden met trom, vaandel en gildedans tonen op de Grote Markt.

Mblogt: Wat is de rol van de Kolveniersgilde vandaag?
Jan: Hoofdtaak van schuttersgilde bestaat er in de aloude tradities en geplogenheden in ere te houden, zij het aangepast aan de normen en mogelijkheden die onze huidige, geïndividualiseerde maatschappij nog toelaat. Het bewaren en conserveren van eeuwen oude gildevaandels en gildezilver. Kortom schuttersgilden behoren tot ons levend erfgoed, dat moet beschermd en bewaard worden.
Daarnaast is er uiteraard de sportieve kant aan het gildewezen. Schietwedstrijden behoren tot de oudste sporttak in Vlaanderen. Al in de middeleeuwen hadden er schietwedstrijden plaats tussen gilden uit diverse steden. Weinig hedendaagse sporttakken kunnen dergelijke traditie voorleggen.

Mblogt: Aan welke activiteiten neemt de Gilde deel?
Jan: Op het sportieve vlak neemt de gilde deel aan diverse wedstrijden zoals de provinciale interclub schietingen, recreatieschietingen georganiseerd door diverse clubs en gilden, provinciale en landelijke kampioenschappen enz…
Jaarlijks tellen wij dan ook onder onze leden enkele kampioenen en veroveren wij heel wat ereplaatsen in de diverse geschoten disciplines.
Op het historische vlak neemt de Kolveniersgilde deel aan Gildejuwelen in binnen- en buitenland. Een gildejuweel is eigenlijk een groot gildefeest dat naast de traditionele gildemis, de optocht, een gildezilver tentoonstelling en schietingen, ook nog het traditionele trommelen, vendelen en gildedansen onder de aandacht van het publiek brengt.

Mblogt: De kostuums van de Gilde, hoe zit het daarmee eigenlijk?
Jan: De kledij die de Kolveniersgilde draagt is een vroeg 17de eeuwse kledij (periode 1630). Als model stond de kledij van de toenmalige Alferis (vaandeldrager) Rombout Heyns waarvan een schilderij hangt in het stedelijk museum Hof van Busleyden.
Het is hoofdzakelijk een zwarte kledij met kanten kraag en manchetten. Bij de dames is een kleuraccent toegelaten.
De hoed is getooid met een aubergine kleurige struisvogelpluim.
De heren dragen daarbij nog een rapier en een hellebaard.

Mblogt: Hoe zie jij de toekomst van de Mechelse Kolveniersgilde, is er nog interesse vanuit de jeugd?
Jan: Wij stellen vast dat, sinds vorig jaar, wij meer jonge mensen over de vloer krijgen. Wat ons verheugt. Want waar je je oor ook te luisteren legt, in om het even welke vereniging, hoor je de zelfde klaagzang; de jeugd ontbreekt, heeft ander interesses en er is te veel aanbod op het vlak van recreatie en ontspanning. Dat wij de jeugd blijvend kunnen motiveren is een andere zaak. Ervaring leert ons dat velen afhaken op een bepaalde leeftijd. In het beste geval zien wij er enkelen van terug als 30-plusser.
De toekomst van de Kolveniersgilde is mijns inziens verzekerd. Ik hoop dat er vanuit de basis voldoende belangstelling blijft komen om de historische kern te verruimen zodat wij onze opdracht, het in stand houden van de eeuwenoude tradities en geplogenheden, kunnen blijven waarmaken en wij de historische stad Mechelen kunnen blijven promoten in binnen- en buitenland.

Wie met de Kolveniersgilde wil kennis maken kan terecht in het Kolveniershof, Grote Nieuwedijkstraat 433, 2800 Mechelen, op zondag 25 april van 10 u. tot 18 u. tijdens de Erfgoeddag.

Jan: Wij stellen er onze gildebezittingen tentoon, 17^e eeuws manuscript, gildezilver, historische vuurwapens en kledij. De bezoeker kan kennis maken en deelnamen aan enkele historische activiteiten, zoals het eeuwenoude “Ganzenwerpen” (alleen voor dames). Heren en dames kunnen zich meten met luchtdruk wapens op gefakete jachttaferelen of hun kunnen tonen op doelen.
Het onderwerp van de Erfgoeddag is 'FAKE?', dus niets is wat het lijkt.

Tel. 015 55 43 98
e-mail: mk.gilde@skynet.be
website: www.kolveniersgilde.be

alle foto's © Mechelse Kolveniersgilde