Nog niet zo héél lang geleden is pand nummer 4 op de Melaan grondig en vakkundig opgeknapt.
De gevel van het uit 1900 daterende huis, schittert als nooit tevoren.
Fraai is hij geworden, deze art nouveau-gevel...
Vooral ook de sgraffiti (van sgrafitti-grootmeester Paul Cauchie) zijn mooi gerestaureerd.
Overtuig jezelf met een foto van voor en na de restauratie...


(foto: Jan Smets - na restauratie)

(foto: Jan Smets - voor de restauratie...)

Mooi opgeknapt, niet?

Het huis uit 1900 had oorspronkelijk een classicistische gevel.
Maar architect P.J.Rooms hertekende hem op de vraag van eigenaar, houthandelaar Devos.
Deze architect ontwierp ook de belendende panden, nummers 6 en 8 (én de feestzaal van het Scheppersinstituut op diezelfde Melaan!).

De huidige eigenaars, het gezin Leurs, hebben het huis met veel liefde gerestaureerd.
De laatste fase was de voorgevel.
De bakstenen partijen werden afgestoomd, en het arduin werd zacht gezandstraald.
En...de afgetakelde sgraffiti werden gerestaureerd.
Dit betekende in feite een totaal-recontructie, zoals je wel kan zien op bovenstaande foto's...
Linda Van Dijck, Christine Bertrand en Claas Hushoff klaarden het precieze werk.


(foto: Jan Smets - het huis (rechts) voor de restauratie)

De toestand van de sgraffiti was erbarmelijk.
De donkere onderlaag had haar samenhang verloren, en was poederig geworden.
Ook het pleisterwerk was verzwakt door regen-insijpeling.
De harde toplaag was losgekomen van de ondergrond, en er gedeeltelijk afgevallen.
De kleuren waren geërodeerd en door roetafzetting aangetast.
Het unieke vrouwenhoofd werd gerestaureerd.
Omdat decoratieve partijen rond het hoofd verdwenen waren, dienden de restaurateurs een passende invulling te zoeken voor dit deel.
Van alle panelen werd 'n lijntekening gemaakt op transparante folie.
Die tekening werd op ware grootte overgezet op kalkpapier.
Deze kalken werden later gebruikt om tekeningen over te zetten op de nieuwe pleisterlaag.
Van de nog resterende delen werd ook een kleurstudie gemaakt.

De kunstenaar van de sgrafitti was Cauchie (1875-1952): dé specialist inzake sgraffiti!
In catalogen kon men door het vergelijken met soortgelijke tableau's overgaan tot een aanvaardbare restauratie met respect voor het oorspronkelijke werk.

Met injectiemortel werd een nieuwe onderlaag gecreëerd, en waar dat niet kon, werd met polyvinylacetaat de ondergrond geconsolideerd.
De pleisterlagen werden gefixeerd met vloeibare mortel, fijne barsen werden hersteld met hydraulische mortel.
Waar nodig werd er ook geschilderd.

Ambachtelijk werken met moderne materialen: het geeft hier een opmerkelijk resultaat!

'Sgraffito' komt van 'sgaffiare' of krassen. Door te krassen in 'n lichtgekleurde pleisterlaag, komt een tekening in de donkere kleur van een onderliggende grondlaag als een sterke donkere lijntekening naar voren. De sgraffito-techniek - die al werd gebruikt in de tijd van de Etrusken - kende in onze streken haar hoogdagen eind 19de - begin 20ste eeuw.

Sgraffiti werden immers vaak verwerkt in art nouveau-getinte gevels.'


(foto: Jan Smets - venster voor de restauratie)

Het resultaat van deze restauratie mag er best wezen!
De Melaan is er wéér een stukje mooier mee geworden...

(technische info deels ontleend aan een artikel van Frans Geys, in nr.75 van RIMNieuws)