Mechelen Blogt

  (foto onder: Jan Smets)

"Je gaat gegarandeerd gelukkig naar huis!"  Dat belooft hij me.  Ik ontmoet hem op deze kouwelijke novemberdag in de Katelijnekerk.  Luk De Koninck is er vrijwillige onthaler voor 'Open Kerken'.  De naar Mechelen verkaste acteur is duidelijk al heel goed ingeburgerd in onze stad.  Mooi dat hij zich op deze wijze inzet voor ons historisch patrimonium.  Trouwens: knap initiatief om onze kerken met de hulp van vrijwilligers zo  open te stellen voor het publiek...  Maar dat is niet de reden van onze afspraak.  Nee.  Luk doet een oproep voor een bijzondere productie op vrijdag en zaterdag, 14 en 15 december in Theater Moonbeat in de Oude Brusselstraat onder de veelbelovende titel: 'De zeepbel, het geluk en de facteur'.    En in de sfeer van de  feestdagen die er nu in ijltempo lijken aan te komen, past deze warme voorstelling hélemaal.  Luk De Koninck staat niet zélf op de planken, maar regisseert het stuk dat gespeeld wordt door Jo Dupré en muzikaal wordt opgeluisterd door Koen Vanmeerbeeck. 

"Jo is een fantastisch verteller" zegt Luk.  "Enne, het zijn twee benefietvoorstellingen in het kader van de Warmste Week, ten voordele van IAAR.  IAAR helpt mensen in de hele wereld die hun leven in handen nemen door persoonlijke vorming..."

Ik ben benieuwd...

(foto's: Ik Dien (bo en li). Jan Smets (re)

Mechelen heeft een lange én stevige toneeltraditie.  Tal van amateurgezelschappen brengen met de regelmaat van de klok ronduit schitterende stukken op de planken.  Zo ook in Muizen, waar 'Ik Dien' zijn 90ste 'speeljaar' is ingegaan.  Dat kan tellen!  Na het overlijden van bezieler Jef Du Bin is men niet bij de pakken blijven zitten.  Integendeel.  Met vereende krachten en nieuwe moed gaat men er flink tegenaan.  En de vrouw van Jef, Mieke Van Rompaey (re) helpt hier maar wat graag aan mee.  Wat wil je?  De toneelmicrobe had en heeft haast heel de familie gebeten.  Toneel is ploegsport, en als ik zie met hoeveel enthousiasme men hier tegenaan gaat, dan kan ik niet anders dan hun nieuwste stuk in de kijker te zetten.  De kop is er af.  Maar wie nog kaartjes wil bemachtigen voor 23 en 24 november, zal zich moeten haasten.  Met 'Love begins @ 50' mag je je verwachten aan een knotsgekke komedie die bol staat van misverstanden en verrassingen.  Succes gegarandeerd!  De eerste voorstellingen bewezen het al.  Het publiek wist het stuk erg te smaken.

  (foto: Jan Smets)

Heerlijk is het om te mogen luisteren naar verhalenvertellers zoals Gaston Van Doorslaer.  Het werd dan ook een méér dan gezellige ontmoeting met deze bescheiden en aimabele man.  Een onwaarschijnlijk geheugen heeft hij.  Deze 86-jarige Mechelaar tref ik in Lam'eau waar hij na een gezellig etentje met zijn dochter Els met mij heel wat mijmeringen wil delen.  Met al die verhalen zou je een encyclopedie kunnen vullen.  Met ongelooflijk veel zin voor details surft hij met mij door zijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog en door zijn jarenlange carrière als brandweerman.  We genieten er beiden van.  Gaston omdat hij zijn verhalen kwijt kan - ik omdat ik ze mag aanhoren.  En dan moet je snoeien in al dat aangereikte 'materiaal'.  Best moeilijk.  Maar toch wil ik een poging wagen. 

Gaston werd op 22 oktober 1932 geboren in het Rupeldorp Boom.  Hij was het kakenestje.  Zijn zussen Louisa en Mit waren niet minder dan 11 en 8 jaar ouder.   Als de kleine Gaston 7 jaar oud is verhuist het gezin naar Mechelen.  Naar den Hanswijkenhoek.  Zo werd hij Maneblusser nog voor hij veel later 'pompier' zou worden.  En toch: in zijn hart heeft Gaston nog altijd een heel speciaal hoekje waar hij de herinneringen aan zijn geboortedorp koestert.  Nu woont Gaston Van Doorslaer die ondertussen al enkele jaren weduwnaar geworden is in een serviceflat in Bonheiden: Ter Bleuk.  Hij is er erg tevreden.

Gaston: een man om graag te zien...

  (foto's: Jan Smets)

In alles wijkt ze af wat sommigen zouden betitelen als het 'prototype' van een Marokkaanse vrouw.  Ik schrijf dit héél schroomvallig en voorzichtig neer - want ik geloof niet in stereotiepen.  Zahia Belkhiri is een méér dan sterke vrouw - vrijgevochten en geen blad voor de mond nemend.  Sociaal bewogen is ze ook, deze alleenstaande moeder van drie kinderen.  Tegenslagen hebben haar gehard.  Ze werd sterker door te knokken.  Evident is het niet altijd geweest om haar eigen weg te gaan.  Vaak moest ze heel creatief zijn om de kop boven water te houden.  Maar ze is er in geslaagd.  Ze heeft haar dromen kunnen waarmaken, en wil bewijzen dat allochtone vrouwen, én bij uitbreiding alle vrouwen ook als alleenstaande mét kinderen én met het runnen van een huishouden kunnen verwezenlijken wat ze willen.  3 jaar geleden opende ze haar restaurant 'Zahia's cuisine', aan de Steenweg, in de schaduw van Sint-Romboutstoren.   Met succes!  Maar het was keihard werken en alle verstand op 0 zetten.  Anders overleef je het niet, vertelt ze mij.  En nu heeft ze ook een kookboek uitgegeven.  Zondag wordt het officieel voorgesteld in haar restaurant, waar het ook verkrijgbaar is aan de prijs van 20 Euro.  Maar je kan het ook aanschaffen in de Mechelse boekhandels Salvator, De Standaard en De Zondvloed.  Mooi uitgegeven is het alleszins.  Prachtig vormgegeven door haar 19-jarige zoon Taoufik die publiciteit studeert in COLOMAplus...

Wie zaterdagavond 10 november 2018 niét naar De Club in Mechelen was afgezakt, was allicht op Sonic City in Kortrijk of bij The Godfathers en The Fuzztones in de Casino in Sint-Niklaas, of Breaking Barriers in Leuven Het zijn dan toch de enige geldige excuses om Mechelen zomaar links te laten liggen zaterdag en zo de eerste doortocht van het Gentse fenomeen Mind Rays én de ep-voorstelling van 'onze eigen' Star Visitors, de gloednieuwe garageband van Hans Stevens, die vroeger nog de legendarische Paranoiacs aanvoerde, te missen!

 “Let Mechelen shake”, was ook nu de missie van de jongedames van Fuzz. Dat 'shaken' lukte deels, maar gerockt dat werd er!

(foto: Jan Smets)

Eindelijk is het gestopt met regenen.  Langzaam wordt het droger.  De herfst kleurt mooi in het bosrijke Rijmenam, waar ik een ontmoeting heb met acteur Jaak Van Assche.  Decennialang woont hij hier nu - samen met zijn echtgenote Heddie Suls.  Ooit ontvluchtten ze Mechelen waar ze huisden in de Lange Schipstraat en nadien in de Bleekstraat om uiteindelijk hier neer te strijken.  Eerst vonden ze een stek in naburig Bonheiden. 

"Ik ben dan wel in Londerzeel geboren, maar ik was een jaar of twee toen we verhuisden naar Mechelen.  Mijn jeugdjaren bracht ik er door.  Ik liep er school, stond jarenlang op de planken van het MMT en vele jaren gaf ik les in het stedelijk conservatorium.  Maar toenmaals was het een trend om naar 'buiten te trekken'.  Mechelen liep leeg.  De stad verkrotte en verloederde.  Zo zijn we hier terecht gekomen.  De stad was ons te druk.  We wilden naar het groen.  Mijn sociaal leven speelt zich hier grotendeels af, en 18 jaar ben ik in deze gemeente schepen geweest.   Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen ben ik niet meer opgekomen voor mijn partij, de N-VA.

Vader Frans Van Assche die eigenlijk afkomstig was van Hombeek (zijn vader - de grootvader van Jaak -  was er dorpsdokter) gaf les in de Tuinbouwschool aan de Antwerpsesteenweg. Het gezin woonde op dezelfde steenweg - niet zo gek ver van deze school.  Toen Jaak geboren werd in juli 1940, was zijn vader krijgsgevangen in Oostenrijk. 

(foto's: Jan Smets)

Nee - fraai was het weer niet te noemen.  Het was november-grijs en miezerig.  Maar zeg nu zelf: Sinte-Mette zou op een zomerse dag zijn mantel niet in twee hoeven te snijden hebben voor een noodlijdende kouwelijke bedelaar...  Aldus.  De voorspelde stortbuien bleven uit, en niks belette onze drie reuzenkinderen, Janneken, Klaasken en Noa om op stap te gaan door de Mechelse binnenstad, gevolgd door een grote stoet verklede kinderen.  Deze eerste editie waarbij de reuzen Sinte-Mette gingen zingen, was een voltreffer van formaat!  Een nieuwe traditie is geboren.  Twee aloude tradities reikten mekaar vandaag de hand.  Twee door Unesco erkende immateriële Erfgoedtradities vonden mekaar op deze elfde november.  Sinte-Mette is springlevend.  Misschien zag je in eigen wijk weinig zangertjes passeren?  Het kan.  In andere buurten was het dan weer op de koppen lopen.  Zo gaat dat nu eenmaal.  Maar dat de reuzenkinderen op flink wat aandacht konden rekenen vandaag, is een feit;  Voor herhaling vatbaar zou ik zeggen...

(foto: Jan Smets)

KV-Mechelen is niet uit de actualiteit te branden.  Enerzijds doet ze het dit seizoen meer dan behoorlijk op de groene mat, maar aan de andere kant hangt er dreigend een zwaard van Damocles boven de club.  En in die sfeer heeft Johan Timmermans die al voorzitter is sinds 2003 toen de club op wonderbaarlijke manier werd gered, besloten om een stap opzij te zetten.  Geheel vrijwillig legde hij zijn mandaat als voorzitter van raad van bestuur van KV-mechelen neer.  Een gesprek dat hij had bij de politie, en het feit dat dit wel zou kunnen zorgen voor onrust en gebrek aan sereniteit, deed hem tot deze beslissing komen...

(foto's: Speelgoedmuseum / Jan Smets: Geert Clerbout en Marcel Kocken)

We zullen het geweten hebben: zondag 11 november wordt Wapenstilstand gevierd.  En dit jaar is dit wel een héél bijzondere herdenking!  Het is immers 100 jaar geleden dat aan de Grote Oorlog een einde kwam.  Tal van evenementen en activiteiten worden her en der opgezet.  Ook Mechelen laat zich niet onbetuigd.  Er gaat een reeds lang uitverkocht Vredesconcert door in onze Sint-Romboutskathedraal en ook op andere plaatsen wordt het einde van Wereldoorlog I in de kijker gezet.  Zoals in het Speelgoedmuseum én in de Stadsschouwburg waar de dag voordien - op zaterdag 10 november- een boeiende academische zitting doorgaat...

  (foto's: Jan Smets)

We hebben er al lang naar uitgekeken: spelfanaten en rasechte Maneblussers.  Maar nu is het eindelijk zover: de Mechelse editie van Monopoly - misschien wel het populairste en bekendste bordspel - ligt vanaf morgen in de winkel.  Prima dus als vroeg Sinterklaascadeau of om onder de Kerstboom te leggen...  Tenminste als je al zo lang kan wachten om het met jouw huisgenoten of vrienden te spelen.  Er kon eerder al ingetekend worden voor een exemplaar, en dit werd een gigantisch suuces.  De oplage van 2000 stuks werd daarom gewoonweg verdubbeld!

  (foto's: Jan Smets)

Zondag is het uiteraard niet alléén Sinte-Mette (al zetten we dat laatste maar al te graag in ons Mechels uitstalraam...).  Nee.  Honderd jaar geleden werd de Wapenstilstand getekend.  De Groote Oorlog was voorbij.  Ook de Mechelaars die vier jaar niks dan ellende hadden gekend, konden eindelijk opgelucht ademhalen.  Ooggetuige was ik natuurlijk niet. De toegevoegde foto's zijn hedendaags opnames.  En ik geef het toe: ze tonen niet het einde van de oorlog.  Ik speelde dus wat vals.  Ik schoot ze bij een reconstructie van de terugtrekking van de Belgische troepen.  Maar goed.  Misschien helpen ze wat bij de sfeerschepping. 

Eerder citeerde ik op Mechelenblogt al uit het dagboek van Frans Verhaert, koster van de Sint-Romboutskathedraal.  Hij tekende minitieus en met veel pathos het oorlogsverloop op in wat later zou gebundeld worden tot 'De Duitschers te Mechelen'.  In 1919 waren de wonden nog vers.  Boosheid en verdriet waren nog niet getemperd. De verwerking van al de gruwel was volop aan de gang.  Maar Frans trekt wel alle registers open bij de beschrijving van de euforie van maandag 11 november 1918 en de daarop volgende dagen en weken.  Honderd jaar na datum - en omdat het misschien wel de laatste grote herdenking van deze gebeurtenis is, wil ik nog even teruggrijpen naar het oude, beduimdelde en licht verhakkelde dagboek dat ik een aantal jaren geleden in mijn bezit kreeg.  Lees je mee?

Zondagmorgen, een frisse maar zonnige herfstdag, het ideale weertje voor de jaarlijkse viering van patroonheilige Sint-Maarten te Hombeek. De feestelijkheden in het dorp starten naar traditie met een misviering om 11uur in de Sint-Martinuskerk.

Hombeek staat ervoor bekend zijn patroonheilige in november te eren. Terwijl een honderdtal mensen de misviering bijwoonden stonden rondom het kerkplein al tientallen dierenliefhebbers te wachten op de dierenzegening. Lena Selleslagh is parochiemedewerker en lid van Liturgiegroep Sint-Martinus Hombeek. Bij gebrek aan een pastoor zegende zij allereerst paarden, al dan niet met koets, gevolgd door tientallen honden. Maria is paardenliefhebber in hart en nieren, en is sinds enkele jaren voor één dag Sint-Maarten.

(foto's: Jan Smets)

Als de muren konden praten... Hier - aan deze tafel - heb ik mijn vrouw nog voor het eerst gekust...

Het is druk in de Gouden Vis in de Nauwstraat.  Gezelligheid wordt op deze grijze herfstdagen binnen gezocht.  We hadden mekaar zaterdag al ontmoet in boekhandel De Standaard, waar we beiden ons boek signeerden.  Een afspraak werd snel gemaakt.    We bestellen een koffie.  Er volgt nog een tweede, die ik luisterend naar zijn verhaal totaal vergeet en koud laat worden.  Hij weet me te boeien.  Verrassend eerlijk en open is hij.  En dat noem ik moedig.  Uiterlijk een beer-van-ne-vent; stoer... Maar tijdens het gesprek ontdek ik een andere man.  Jan Pultau heeft zijn kwelduivel - de alcohol - kunnen afzweren.  Daar is hij trots op.  Terecht.  Vijf jaar geleden kon hij het roer omgooien.  Het was méér dan vijf voor twaalf.  Zo kon het niet langer.  Vandaag ontmoet ik een andere man.  De fles bepaalt zijn leven niet meer.  De tijd die vrijkwam gebruikt hij nu om te schrijven: heel persoonlijke verhalen - grotendeels autobiografisch - hier en daar wat uitvergroot, maar herkenbaar.  Directe stijl. Maar tussen de regels door leer je de auteur beter kennen.  Je ontdekt een man die lang de tafelspringer wou zijn, én de sterkste én de beste..., maar nu zichzelf blootlegt in neergeschreven emoties.  Jan pent over zijn twijfels, de dingen van het leven, de wereld die hem omringt.  Brutaal, gevoelig, confronterend... In juni kwam zijn boek, uitgegeven door Het Punt op de markt.  'Ik denk denk ik' bundelt een zestigtal verhalen.  170 pagina's met zoals hijzelf omschrijft  'kramakkelige woorden, associaties en denkrimpels, die langzaam aan een prelude vormden van ontluikende intieme of filosofische gedachten'.  Ik genoot van het lezen.  Met plezier proefde ik van de kleurrijke en soms complexe vertellingen van een man die zijn drankverslaving wist te overwinnen en een nieuwe mens werd...

Fiere Mechelaars vind je tegenwoordig bij de vleet, maar als er één groep inwoners is in onze stad waarbij het chauvinisme nog net iéts dieper zit, dan zijn het wel de bewoners van het tussen Dijle, Leuvense Vaart en E19 geprangde gehucht Battel.  

Enkele van hen, Jef De Laet, Frans Teughels, Petra Van der Poel, Marc Van Nieuwenhove en Gilbert 'Julle' Peeters,  besloten vorig jaar onder impuls van dorpsconsulent Geert Laarmans om de liefde voor 'hun' Battel om te zetten in een mooi engagement.  Binnen de toen opgerichte werkgroep 'Battel in Beeld' verzamelen ze  - met de hulp van tal van inwoners  - volop  historische foto's van het Battel-van-vroeger.  Eind november komen ze daarmee voor de tweede keer naar buiten met een reeks (bijna uitverkochte) diavoorstellingen.  Tijd dus voor een gesprek!

Jef De Laet, Frans Teughels en Petra Van der Poel van 'Battel in Beeld' en Geert Laarmans van de afdeling Sociaal Beleid van de stad (foto: Kevin Polfliet)

(foto: Jan Smets)

Ach nee: héél bijzonder was ze niet.  Ach nee, grootse dingen heeft ze nooit verwezenlijkt...  Maar in hoe ze was en wat ze deed was ze toch heel uniek.  Marie-Louiske Windels.  Vergeten zal ik ze nooit.  Een doodgewone Mècheles...  Madam-van-'t-gazettewinkelke... Altijd blijgezind door 't leven stappend, ondanks alle tegenslagen die ze te verwerken kreeg.  Ze bleef alleen over - weduwe, en kinderloos...  Maar ze probeerde van het leven nog mee te pakken wat ze kon... 

Marie-Louiske: een doodgewone Mècheles.  Simpelweg.  Maar zo bijzonder.  Ik heb kardinalen ontmoet, grote vedetten en oud-burgemeesters... En toch was haar levensverhaal me zo dierbaar dat ik het optekende in mijn eerste boek.  Ze was daar trots op, en aan iedereen vertelde ze op welke bladzijde je haar verhaal lezen kon. 

Ja, ze was ouder geworden, en ja...het stappen ging wat moeizamer...  Ja..het zat haar allemaal niet meer zo mee...