Mechelen Blogt

  (foto's: Jan Smets)

Dagelijks fiets ik er een paar keer onderdoor...  En ja, al moet er aardig nog wat werk worden verzet voor de hele stationsomgeving in een nieuw kleedje steekt: de contouren van wat het worden zal, worden steeds duidelijker.  Enkele maanden geleden werd met enig spectaculair vertoon de aanzet gegeven van wat een nieuwe spoorwegbrug zou moeten worden. Voor dag en dauw werden de gigantische leggers op z'n plaats gelegd, en daar was flink wat persbelangstelling voor.  We zitten nu in de afwerkingsfase.  Maar nu al kijk ik bewonderend naar de brug: sierlijk in z'n eenvoud, zijn fraaie glooiende lijnen... Over schoonheid valt niet te twisten.  Over de esthetiek van bruggen is er in Mechelen al méér dan één boompje opgezet...  Maar voor mij is deze brug over de Leuvense vaart meer dan geslaagd.  Om het wat lyrisch te zeggen: er zit een zekere poëzie in.  Ook gaat ze in mijn ogen harmonieus in dialoog met de Vierendeelbrug uit 1935.  Oud en nieuw gaan hier perfect samen: de robuuste en toch vloeiende lijnen van dit in 1994 beschermde monument dat van de tekentafel kwam van ingenieur Arhur Vierendeel, en de eigentijdse spoorgwegbrug die een nieuw tijdperk inluidt...

(foto's: Jan Smets)

...dat heeft ze dan ook niet gedaan.  Margareta van Oostenrijk was ook zoooo veelzijdig.  Shamisa Debroey heeft al haar artistiek talent aangewend om deze vrouw van vlees en bloed te portretteren zoals zij ze ziet.  En daar is ze in geslaagd. Met verve! 

Het is een mooie gewoonte geworden van brouwerij het Anker om elk jaar met een door een Mechels kunstenaar ontworpen 3-literfles voor de dag te komen.  Drie jaar geleden werd gestart met wat een leuke traditie lijkt te worden.  Zeg nu zelf: élke Maneblusser én bierliefhebber wil toch zo'n kunstzinnige fles in huis hebben.  Sinds een paar dagen is de nieuwste creatie te verkrijgen.  En wees maar zeker: dit wordt weerom een collector's item.  Als eerste mocht voormalige stadsartiest Gijs Vanhee een fles ontwerpen.  Dat werd meteen een schot in de roos.  'De dans van de slechtvalk' - geheel in de stijl van de streetartist Vanhee ging vlot over de toonbank.  Vorig jaar mocht de graphic novel acteur Simon Spruyt zich uitleven op de fles.  Hij inspireerde zich op een vossenjacht van 'onze' Karel V.    En dit jaar viel de keuze van de brouwerij op kunstenares Shamisa Debroey, die al lang geen onbekende meer is in Mechelen...

(foto's: Jan Smets)

Onze stad charmeert én fascineert haar.  Nochtans is Rita Goyens géén Mechelse.  Geboren in Waarloos woonde ze een tijdlang in Duffel voor ze nog later verhuisde naar Westerlo.  Maar Mechelen was wel de stad waar ze in haar jeugdjaren vaak kwam winkelen of uitging.  Een hele poos kwam ze minder op bezoek in onze stad.  Goeie herinneringen hebbend aan Mechelen was ze toch positief verrast toen ze Mechelen 'herontdekte'.

"De stad heeft werkelijk een metamorfose ondergaan.  Ze komt van ver.  Ik was onder de indruk.  Mechelen zag er veel mooier en opgefrist uit.  Het is een fantastische stad. Ik was 'verkocht', en ben veel beginnen lezen over de stad en haar geschiedenis.  Het inspireerde me tot het schrijven van mijn debuutroman 'Ferdinand' die midden juni van de drukpers rolde..."

Schrijven zat Rita in het bloed.  Als kind zat ze al onder tafel 'Chinese' letters te tekenen op papier toen ze nog niet lezen of schrijven kon.  En later haalde ze goeie punten voor haar opstelletjes.  Maar een drukke loopbaan maakte dat dat schrijver eerder hobbymatig werd beoefend.  Ze runde immers vele jaren een kinderkribbe in Westerlo: 'De Broekventjes' - en daar liepen zo'n veertien ukjes rond.  Veel tijd schoot er dus niet over.  Pas toen ze met pensioen ging, kwam de schrijfmicrobe terug boven.Fantasie had ze wel, en schrijven had ze onder de knie - maar toch volgde ze nog een schrijfcursus.  En dan ging ze van start.  En hoe!

Deze zomer is het volop kiezen geblazen voor Mechelse Melomanen op donderdag: een avondje Parkpop of op naar T'île Malines waar Zolderzang dan resideert. Zo-ook gisteren, donderdag 13 juli 2017. In de Kruidtuin bracht Parkpop The Bootleg Sixties op het podium, wat vast een leuk feestje opgeleverd heeft. Mechelen Blogt koos voor Zolderzang en liet zich naar de jaren vijftig en verder terugflitsen, samen met  The Bonnie Blues.

Het trio bracht onschuldige, melancholische maar ook flink ondeugende deuntjes met een hoge rode oortjes-factor ten gehore. De dames deden dat met klasse en vette knipogen, subtiel of net niét...

(foto's: Jan Smets.  Archiefbeelden: Geert Clerbout - boven:kampioen België, 1959)

Zeebrugge.  Heiststraat.  Een korte maar vrij hevige bui: het wolkendek is grijs en we krijgen een zomerdag op z'n Belgisch na wekenlang boven onze stand te hebben geleefd.

De vismijn is vlakbij.  De zee is dat ook.  Maar die heb ik niet gezien.  Daar was geen tijd meer voor.  Méér dan drie uur heb ik naar haar geluisterd: een wervelend verhaal - bol staand van anekdotes, leuke herinneringen; een levensverhaal van knokken, er-voor-gaan, van vallen en opstaan.

Ze doet open.  Het ijs is dadelijk gebroken.  Meer nog: er is geen 'ijs'.  Vanaf het eerste moment klikt het.  Ze toont zich een warme, spontane vrouw - sterk, puur én écht.  Ze heeft lak aan hypocrisie - aan vals vertoon heeft ze een broertje dood.  Ze is wie ze is en wie ze altijd was...: Victoire - 'zeg maar Vic' Vannuffel...

  (foto: Jan Smets)

"Ik heb een familie gevonden in Mechelen.  Mechelen is fantastisch!"

Dat zegt ze, en dat herhaalt ze nog een paar keer in ons gesprek.  Ik geloof haar.  Ze voelt zich hier heel erg thuis.  Voor mij zit een gelukkige vrouw die eindelijk 'thuisgekomen' is.  Ze is nu 46 jaar maar voelt zich veel jonger.  Het onzekere meisje dat ze vroeger was heeft vrede gevonden met en in  zichzelf.  De kwetsuren van het verleden hebben gemaakt tot wie ze nu is: een kunstenares die zich ten volle kan uiten in haar werken; een  dankbare moeder van vier met een job waarin ze zich kan uitleven en die haar veel voldoening schenkt.

Charmaine Lenisa is van ver gekomen.  Letterlijk en figuurlijk.  Haar zwervend bestaan dat begon in Kaapstad heeft haar bij toeval in Mechelen doen belanden.  Vijftien jaar geleden is ze hier voor de eerste keer 'gestrand'.  Het was liefde op het eerste gezicht.  Na één jaar verliet ze deze stad omdat het leven haar weer elders bracht.  Maar ze keerde terug...

Voor mij zit een gevoelige vrouw - een warme persoonlijkheid...  Het verlegen meisje heeft plaatsgemaakt voor een vrouw die ontdekte wie ze was en wat ze wou.  In haar schilderijen 'lees' je haar verhaal.  In haar werken toont ze wie ze is.  Haar emoties en levenservaringen borstelt ze op doek.  Ze weet precies in welke levensfase ze een bepaald werk maakte, en ze kan heel goed  terug oproepen wat ze toen voelde.  Haar werk is zeker ook therapeutisch geweest voor haar.  Een vrouw die ooit een expositie van haar bezocht, begon spontaan te wenen bij een werk... Ze verontschuldigde zich.  Maar Charmaine vond dit het grootste 'compliment' dat ze kon krijgen.  Ze had duidelijk iets van haar emoties kunnen overbrengen op iemand anders.  Deze vrouw had zich 'herkend' in haar schilderij.

Morgenavond zal er in het Maurus Moreelshuis in de Moreelstraat in het Groot-Begijnhof de prémière doorgaan van een film die Bert Vannoten over haar en haar werk maakte.  Een jaar lang volgde hij Charmaine.  Om 19 uur is dit werkstuk - dat Charmaine zélf nog niet zag - er te bekijken.  Iedereen is uiteraard welkom!

  (foto's: Jan Smets)

Misschien is dit wel eens een leuk ideetje voor een zomers fietstochtje?  Niet alleen in de historische binnenstad valt er wat te bekijken.  Ook in 'de kantlijn' van Mechelen valt er heel wat te ontdekken.  Monumentale kunstwerken zijn het niet.  Nee.  En toch hebben ze een hoge artistieke waarde.  Ze ogen eenvoudig, zelfs wat kinderlijk..., maar in de ogenschijnlijk simpele uitvoering en de klare lijnen tonen ze ook een sterke communicatiekracht.  Ze doen ons glimlachen - ze weten te ontroeren, en ze roepen heel wat nostalgische gevoelens op.  Ik heb het over de keramieken kunstwerkjes van Georges Herregodts in Mechelens mooie landelijke dorpje Leest en naaste omgeving.  Herregodts die tussen 1974 en 1983 priester was in Leest overleed dit jaar, op 11 maart, in zijn geboortestreek - in Ronse.  Hij werd 90 jaar...  De man is niet zomaar onopgemerkt voorbijgegaan in het Zennedorp.  Hij hield van Leest, en Leest mocht hem ook graag.  In 1978 schreef hij het boek 'Leest geweest'.  Maar de creatief begaafde priester, deed meer dan 'pastoraal-bezig-zijn' en schrijven.  Hij verrijkte 'zijn' dorp ook met een aantal fraaie kunstwerkjes dus...

Bovenstaande foto toont géén Leests kapelletje.  Dat niet.  Maar het is te vinden aan de Stuivenbergbaan.  Aan de wanden schommelt een processie voorbij, met fanfare, pastoor, begijntjes,misdienaars,'sjampetter'...: een beeld van lang vervlogen dagen...  Het roept herinneringen op aan Timmermans, Claes... Daar en in zijn eigen jeugd haalde Herregodts de inspiratie, maar hij interpreteerde het op zijn eigen - heel herkenbare wijze...

  (foto's: Jan Smets)

Hij trok voorzichtig de deur achter zich toe en knipperde even met z'n ogen.  Het zonlicht bliksemde fel en deed de bolle kasseien blinken.  De harde schaduwen wierpen scherpe contrasten in het smalle straatje.  Maar hij trok zijn jasje keurig recht - ging met zijn linkerhand even strelend door zijn verzorgde sikkebaard en met zijn knokige rechterhand klemde hij zijn wandelstok vast.  Dat was een mooie.  De bovenkant van de stok waar nu zijn hand op ruste was fraai gesculpteerd.  Het toonde het hoofd van een wat wonderlijk en sprookjesachtig manspersoon met een lange baard en doordringende ogen.  Hij was trots op deze stok, en waar hij ging ging de stok ook mee.  Om de hoek van de Conventstraat zag hij net twee begijnen als onafscheidelijk duo de Nonnenstraat indraaien.  Hij stond even stil - als leek hij te twijfelen of hij links of rechts zijn wandeling zou starten.  Uit het Fonteinstraatje kwamen op hun houten klompen een paar belhamels gelopen.  De ene had zakje 'marbollen' bij.  "Dag vader Janneke!" riepen ze hem toe.  Eén van de twee veegde een dikke gele snottebel weg met de mouw van zijn hemd.  Hij glimlachte.  Hij kende deze belhamels.  En elke belhamel kende hem.  Gewapend met zijn noodzakelijke barbieratttributen trok hij twee keer per jaar langs de Mechelse stadsscholen om het jonge volkje te voorzien van een deftig kapsel.  Hij was hiervoor aangesteld door het stadsbestuur.  Dit was een gratis aanbod aan de Mechelse jeugd.  Enkel wie een 'frou-frouke' wou, diende hiervoor 1 cent op te hoesten.  Vader Janneke deed dit graag.  Het was een karwei dat hij voor geen geld van de wereld wilde missen, en het was een welkome afwisseling in zijn werkzaamheden als barbier-herbergier...

De dame die het "Hof van Grimbergen" bewoont, u weet wel dat eclectische pand van F. Hemelsoet in de Bruul waar ooit de ASLK was, is op zoek naar de geschiedenis van het gebouw. Niet alleen van het gebouw maar ook van de eerste bewoners (eigenaars) tot heden. Op www is daar niet gek veel over te vinden. Dus bloggers die er meer over weten, uw kennis is zeer welkom. Dank u allen.

(foto: Jan Smets)

'Thuis is waar je toren staat'...  Sorry voor het inpikken van het creatieve idee van een gekend Belgisch biermerk.  Da's misschien niet fraai, maar het geeft wel m'n gevoel weer... Dit is alvast de gedachte die me opkwam na enkele weken weggeweest te zijn uit mijn 'thuisstad'.  Het doet een mens mijmeren over dat 'thuisgevoel' En misschien moet je wel een tijdje weg van een vertrouwde plek - 'thuis opstappen' en je manier van kijken wijzigen (om Herman De Coninck te parafraseren) om te vatten wat dit in feite is - thuiskomen -

Vorige week bezocht ik het Nationaal Archeologisch Museum in Athene.  Ik was er voor het eerst en het laatst in 1977 - op de klassieke schoolrondreis door Griekenland.  Deels had het te maken met het opzoeken van verkoeling in deze moordend hete metropool waar ik een liefde/haat-gevoel mee heb.  Op de Acropolis voel ik me lyrisch en het doet me steeds wat om te staan op deze historische plek - bakermat van een groot stuk van onze Westerse beschaving.  Anderzijds kan Athene chaotisch en stresserend zijn: een miljoenenstad waar bijna de helft van de Grieken zijn thuishaven(?) heeft gevonden.  De aanzuigkracht van deze stad is groot.  Voor velen is het de haven van de laatste hoop.  Velen lijden er ook schipbreuk en zien er hun toekomstdromen smelten als sneeuw voor de zon...

Dit grote boeiende museum bezit de grootste schat aan antieke vondsten van het ouwe Hellas, en bestond dit najaar net 150 jaar.  Daarom werd er een uiterst knappe tijdelijke tentoonstelling opgezet rond de legendarische held Odyseus, die na tien jaar vechten voor de Trjojaanse muren er nog eens tien jaar over deed om weer thuis te komen op zijn geliefde eiland Ithaca.  Zwalpend over de zee, geplaagd door stormen, verstrikt in de amoureuze netten van welgevormde dames, belaagd door monsterlijke randfiguren en een toornige en wraakbeluste Posseidon...

De expo die bol staat van de visuele effecten toont de eeuwige reis van de mens... Odysseus staat hier voor elk schepsel dat reist tussen wieg en graf.  En dat wordt erg mooi en thematisch opengetrokken.  De artefacten uit het verleden gaan knap in dialoog met het werk van een aantal dichters zoals de Griek Kavafis die het zo weet te verwoorden in z'n gedicht 'Ithaca': "Hou je geestesoog steeds op Ithaca gericht. Daar te komen is je uiteindelijke doel..."                                       

Wat heeft dit nu uiteindelijk met Mechelen te maken?  Niks.  En toch.  Niks en toch alles!  ...

De geniale Rembert Dodoens (1517-1585) is zonder twijfel de bekendste geneesheer en wetenschapper uit de Mechelse geschiedenis. Vandaag op 29 juni – althans volgens de meeste Dodoens-biografen – is het 500 jaar geleden dat deze humanist het levenslicht zag in de Dijlestad. De meeste mensen zullen bij het horen van de naam Dodoens automatisch aan het Cruijdeboeck denken. Zijn omvangrijk oeuvre beperkte zich echter niet tot deze beroemde en geroemde plantenatlas. Dodoens was van vele markten thuis en pende werkjes en boeken neer over anatomie, kosmografie en geneeskunde. Hoog tijd dus voor een opfrissing én herwaardering van 's mans levenswandel en ideeën!
 

Standbeeld van Dodoens met tijdelijke rechterhand door Glaudsbild en bloemenstola door Geoffroy Mottart. (foto: Koen Vermeulen)

Vrijdagavond 9 juni 2017 baadde de Mechelse Jazzzolder in zuiderse Caraïbische sferen. Vibrafonist Andres Liefsoens en diens Cal Tjader Project bracht ruim twee uur hulde aan het werk van Cal Tjader, één van de meest invloedrijke Amerikaanse jazzmuzikanten binnen het domein van de latin jazz. De aanwezigen werden getrakteerd op erg mooie interpretaties van zowel composities van Tjader zelf of ook werken die hij destijds met veel bravoure bracht. Zo-ook het Cal Tjader Project, vrijdagavond! 

(foto's: Jan Smets - Gunther Gooris)

Fysiek ziet hij er nog goed uit, maar hij beseft nog weinig.  Hij herkent me nog, maar geestelijk gaat hij achteruit door dementie...

Gunther Gooris wordt dit jaar 79 jaar.  De Mechelse, meer dan begaafde kunstschilder, verblijft nu in het verzorgingstehuis De Beiaard in Sint-Katelijne-Waver.  Zijn wereldje is klein geworden en zijn naam dreigt te worden vergeten.  Ondanks het feit dat critici zijn werken hoog inschatten, kwam hij weinig met zijn kunst naar buiten.  Zijn twaalf jaar jaar jongere broer Dirk wijt dit deels aan zijn karakter.

Mijn broer was een wat teruggetrokken man.  Noem het gerust autistisch.  De laatste jaren kroop hij nog méér in zijn schelp dan voorheen.  In de jaren zeventig en tachtig deed hij nog mee aan tentoonstellingen, maar dat viel daarna helemaal stil. Jammer. Het enige wat hem nog leek te boeien en waarover hij wél altijd praatte was sahaja yoga. Dat was zijn passie.  Hij zegde afspraken voor expo's op het laatste moment af, met de uitleg dat hij voelde dat 'het niet mocht van hogerhand'....  Dat zweverige heeft hij altijd wat gehad.   Hij had veel meer kunnen bereiken.  Maar als kunstenaar moet je 'naar buiten komen', jezelf 'verkopen'.  En dat was nu nét niks voor Gunther. 

  (foto's: Jan Smets)

Wie geboeid is door geschiedenis - smakelijk en boeiend voorgeschoteld in hapklare porties -  gaat heel binnenkort zijn hartje kunnen ophalen met het boek 'Vorsten - van Pepijn tot Karel' dat rond 20 juni verkrijgbaar zal zijn in de Mechelse boekhandel.  Het is uitgeverij ElenA van Luc Van Hoeylandt die het boek op de markt brengt.  Mechelaar Luc is hiermee niet aan zijn proefstuk toe.  In het fraai en rijk geïllustreerde boek passeren 45 vorsten die ooit de plak zwaaiden over onze gewesten.  Hun medaillons sieren de zijkant van de Keldermansvleugel van ons stadhuis in de Befferstraat.  Het verhaal begint in 580 bij Pepijn van Landen en eindigt aan de façade op de Grote Markt waar Karel V die in Mechelen z'n jeugdjaren doorbracht, trots troont met z'n vorstelijke arttributen - gezeten tussen de 'Zuilen van Gibraltar'.   Hun leven wordt belicht - uiteraard.  Maar het boek vertelt véél meer: het verhaal wordt opengetrokken. De vorst wordt in de geschiedenis geplaatst en we krijgen een vaak verrassend tijdsbeeld geborsteld, met aandacht voor minder bekende feiten en anecdotes.  Ook doorprikt de auteur enkele mythes.  Auteur Johan De Cock mag trots zijn op dit eerste boek van zijn hand.  De Mechelaar (maar heus niet alléén de Mechelaar) zal het zeker op z'n boekenplank willen hebben.  Dit omvangrijke boek telt 264 bladzijden - en kost 39.50 Euro.  En hiervoor heb je een prachtboek in huis.  Beslist waar voor zijn geld.

  (foto: Jan Smets)

Vannacht heeft ze dan afscheid genomen...  In woonzorgcentrum Hof van Egmont waar ze de laatste jaren haar thuis gevonden had, is de bekende Mechelse dokteres-gynaecologe, Loe Lindemans overleden.   Ze was 94 jaar.

Loe Lindemans was een bekend Mechels figuur.  Ontelbare Maneblussertjes heeft ze mee op de wereld helpen zetten.  Rechttoe, rechtaan - zonder franjes en recht door zee.  Ze liet een onwisbare indruk na bij al die haar kenden. 

Laat me het woord 'monument' nu niet te vaak misbruiken.  Maar toch: in de galerij van Mechelse Sterke Madammen hoort zij zeker thuis.

Ooit kreeg ik les van haar toen ik de studies verpleegkunde volgde.  Met een monkellach denk ik aan haar terug.  Een klas die ze mocht, trakteerde ze op het einde van het jaar op astridjes.  Blijkbaar had ze dus een grote boon voor onze lichting.  We kregen er twee...  Soms bot, soms gul, temperamentvol, sociaalvoelend: het zijn allemaal adjectieven die bij haar passen.  Loe was niet in een paar zinnen te vatten.  Moet dat dan?  Loe was gewoon Loe.  En die drieletternaam zegt gewoon alles.  Kort maar goed.  Kort en bondig.  Zonder nonsens, zonder franjes.

Adieu Loe: het ga je goe...