Mechelen Blogt

Helaas is het nu niet mogelijk om in Gent de tentoonstelling 'Van Eyck, een optische revolutie' te bezoeken, maar met MechelenBlogt willen we toch enkele linken tussen Mechelen en Jan van Eyck belichten.

In deze eerste blok kijken we naar het Doria-Pamphiljdiptiek.

Het Doria-Pamphiljdiptiek (40,2x22 cm), toegeschreven aan Jan Gossa(e)rt (ca. 1478-1532) is gemaakt in opdracht van Antonio Siciliano.

Het linkerluik is een haast perfecte copie van 'Madonna in de kerk' van Jan Van Eyck, op het rechterluik staan Antonio Siciliano en zijn patroon Sint-Antonius.
Al in de 16de eeuw werd dit werkje geprezen als een perfecte olieverfschilderij - opera a oglio perfettissima.

Niet zo erg lang geleden had ik een erg fijn gesprek met hem.  Hij was toen ook aanwezig op de boekvoorstelling van Pieter Serrien in Salvator in de Befferstraat.  Pieter vertelde toen over het aangrijpende verhaal van Eva Fastag, de 'typiste van Dossin'., dat hij kon optekenen na een ontmoeting met deze meer dan honderd jaar oude dame in Israël waar ze nu woont.

Mark De Geest zei me toen dat hij ook in blije verwachting was van een boek van zijn hand dat dra verschijnen zou.  Het maakte me benieuwd.  De historische roman die hij schreef zou eind maart aan de pers worden voorgesteld in Museum Kazerne Dossin.  Zélf zou ik niet aanwezig kunnen zijn wegens een weekendje weg, maar we maakten de afspraak om enkele dagen voordien mekaar te ontmoeten voor een interview...

Zo hadden we afgesproken.  Maar het coronavirus dat ons nu al een tijdje aan huis gekluisterd houdt in deze haast surrealistische tijden stak er een stokje voor.  Dat weekendje viel weg voor mij.  Niet leuk natuurlijk; maar er zijn erger dingen. Jammer voor Mark werd ook de boekvoorstelling geannuleerd.  Het interview is er wél gekomen.  Niet in levende lijve troffen we mekaar, maar via whatsapp.  Je moet nu eenmaal creatief zijn in deze periode. 

Mark is niet zomaar de eerste de beste.  Als filmregisseur verdiende hij al méér dan zijn sporen.  Zo was hij bij VRT betrokken bij tal van overbekende producties.  Geboeid als Mark is door geschiedenis werd hij geïntrigeerd door het onwaarschijnlijke verhaal van een unieke overval op een Jodentransporttrein die van de Dossinkazerne op weg was naar Auschwitz.  Hij hoopte hierover een film te kunnen maken.  Dit idee is niet van de tafel geschoven...Wie weet komt deze er ooit nog.  Maar het ongemeen spannende waargebeurde verhaal resulteerde wel in een historische roman die door een lofsprekende Christophe Busch, de voormalige directeur van Kazerne Dossin, als meeslepend en inpirerend wordt betiteld.  Acteur Wim Opbrouck noemt de roman indringend, en de Mechelse journalist en auteur Johan Op de Beeck die nog niet zo lang geleden hoge ogen gooide met een andere historische roman ('Het complot van Laken') is enthousiast over het boek.  Het getuigt volgens hem van persoonlijke moed, burgerzin en naastenliefde...  En dat is het ook.  In Amerika zou deze story héél zeker al lang op het witte doek verschenen zijn... Zoveel is zeker.  Maar ikzelf weet nu al dat dit boek positief zal onthaald worden door tal van lezers.  Dé tip in deze coronatijden nu we misschien meer dan ooit naar leesvoer zullen grijpen?

(foto's: Jan Smets)

Vreemde tijden.  Zo zou je het kunnen stellen.  Of denkt er nog één iemand anders over?  Misschien doet de natuur dat wel.  Die trekt zich geen barst aan van waar wij ons nu druk over maken.  Onverstoorbaar doet zij wat ze al altijd deed.  Met koppige vastberaadheid bloesemt zij uitbundig en spreekt zij onze gedeprimeerde gedachten ongegeneerd tegen.  De lucht is staalblauw, en al is het nog behoorlijk fris te noemen: je voelt tot in je botten dat het lente is en dat overal nieuw leven barst uit de gespannen knoppen.  En wat doe ik: ik doe een voorzichtig wandelingetje in mijn eigenste Mechelse buurt.  Als ik een menselijke tegenligger ontwaar, ga ik netjes in verbindende afstandelijkheid naar de andere kant van de straat.  Met een vriendelijk knikje weliswaar - maar met de nodige burgerzin toch ontwijkend afbuigend.  Zo is dat.  Zo moet dat.

(foto: Jan Smets)

De gordijnen filteren de eerste lenterige zonnestralen.  Een briesje doet de rest.  Buiten hangt ze dan: onze witte 'vlag' - speels dansend.  Het doet me mijmeren.  Buiten ligt de stille straat zich af te vragen waar de passanten blijven...

Vorige week werd bij de uitzending van ‘tussen Kunst en Kitsch’ een intrigerend schilderij aangeboden. Het bleek een portret te zijn van Berthe Seroen, een zangeres met wereldfaam, geboren in Mechelen.

Toen ik Jan Smets aansprak dat ik tv een schilderij van een Mechelse zangeres had gezien, en ik hieraan een blogje wilde wijden (want een Mechels onderwerp), moest hij even denken. Ergens ging er bij hem een lampje branden, want ja, hij had naar aanleiding van de vondst van een foto van deze dame in 2016 ook een blog geschreven.

(foto: Jan Smets)

Amper zeven dagen na zijn geliefde echtgenote Carla Scantamburlo overleed gisterenavond oud-burgemeester Jos Vanroy.  De uitvaart van Carla zou maandag plaatsvinden,maar die is nu uitgesteld.  Het overlijden van Jos Vanroy kwam voor de familie niet onverwacht, daar hij op de palliatieve eenheid verbleef van het ziekenhuis.

Politiek heeft me altijd geboeid. Spijt dat ik die richting ben ingeslagen heb ik zeker niet. De problemen bleven nooit lang hangen, en ik haalde er veel voldoening uit. Ik probeerde ook altijd rechtuit te zijn en te zeggen wat ik te zeggen had. Als ik iets beloofde kwam ik die belofte ook na...

Jos Vanroy was in twee legislaturen 'onze' burgervader.  De eerste keer trad hij aan in 1977.  In 1982 werd hij opgevolgd door burgemeester Jef Ramaekers.  In 1988 was Vanroy opnieuw aan zet.

Jos Vanroy werd 84 jaar...

(foto's: J.Smets)

We beleven haast surrealistische tijden.  En niemand ontsnapt er aan.  Of je nu verblijft in een ziekenhuis of woonzorgcentrum, werkzaam bent in het onderwijs, in de zorg, in de horeca, of waar dan ook...  Ooit komt hier wel een einde aan.  Maar in de tussentijd zullen we allemaal samen door de zure appel moeten bijten.  Omdat het moet.  Omdat het té belangrijk is.  Omdat we solidair dienen te zijn met onze medemens.  En gelukkig brengt deze verwarde tijd ook wel wat moois in de mens naar boven.  Buren nemen spontaan initiatief om boodschappen te doen voor hun oudere buren; sommigen stellen voor om kindjes op te passen van werkende ouders..., kinderen maken tekeningen voor 'opgesloten' ouderen in woonzorgcentra...  En dat is deugddoend om vast te stellen. 

Eén van de sectoren die het nu zwaar te verduren heeft is de horeca.  Mensen zijn tijdelijk technisch werkloos, en bij een aantal uitbaters van café's of restaurants staat het water aan de lippen.  Het zal hen een aardige duit kosten.  En dat baart wel wat zorgen.  Sommigen proberen creatief te zijn, en zo kan men hier en daar bij restaurants een bestelde maaltijd afhalen om thuis te verorberen.  Klanten stellen voor om geschenkbons aan te schaffen in hun favoriete eetgelegenheid om later - na de quarantaineperiode - op te souperen.  Op die manier hebben deze restaurants nu 'vers geld' om de moeilijke periode te overbruggen.  Een klant van café Het Maanlicht in de Frederik de Merodestraat - de bekende stadsgids en medewerker aan Mechelenblogt, Rudi Van Poele - toont alvast zijn warmkloppend hart met de steun die hij zijn lievelingscafé wil geven... Een ideetje dat navolging verdient?

(foto's: Jan Smets)

Alle melomanen en bij uitbreiding alle Mechelomanen dienen zich nu schrap te zetten!  Immers: morgenavond wordt een uiterst boeiend boek voorgesteld in ons Cultuurcentrum.  En ik weet nu al dat dit vlot over de toonbank zal gaan.  Journalist Jan Delvaux en dj Bobby Ewing (Jimmy Dewit), bekend van Belpop Bonanza zijn met dit werk waarbij gefocust wordt op de muzikale geschiedenis van Mechelen toe aan hun tweede boek.  Eerder rolde al een uitgave over Genk van de drukpers.  Niet minder dan 30 muzikale momenten van onze stad worden hier in de schijnwerpers gezet.  Onder de nieuwsgierig makende titel 'Van Louis Neefs tot Ikraaan' wordt hier een breed en gevarieerd beeld geschetst van een boeiende periode bij de gratie van de notenbalk.  Ik had de kans om het boek al eens vluchtig door te nemen.  Mooi werk!  Verzorgd uitgegeven.  En dit alles voor de luttele prijs van 20 Euro.  Een hebbeding voor elke Maneblusser.

Dit bevestigt me met nadruk ook Sjarel Van den Bergh - zelf één van de 30 geïnterviewde muzikale helden, die met Bizjoe ooit hoge ogen gooide, al blijft hij daar vrij nuchter bij.  Toch behoort dit tot het muzikale collectieve geheugen van de Mechelaar.  Met wie kon ik nu beter praten over dit boek dan met 'de Sjarel' zelf.  Het werd een leuk en geanimeerd gesprek, doorspekt met tal van anecdotes en herinneringen.  Hiermee zou hij best ook een boek kunnen vullen!

Ik moet zeggen: dit is een zeer volledig boek.  Heel divers.  Natuurlijk kan men niet voorbij een Louis Neefs en Jo Leemans - de Doris Day van de Lage Landen...  Deze was trouwens mijn vaders 'vlam'.  Hij was een pure fan van haar.  Net als hij woonde ze toen nog in Willebroek waar ze soms optrad in café Den Arend waar mijn vader vergaderde met de voetbal.  Maar voor mij persoonlijk blijft Bodo (vande Voorde) de grootste held.  Ooit werd ik door hem ingelijfd bij de Kadullen...

En hiermee is de toon gezet...

(foto's: Jan Smets)

Druipend komt hij SAVA binnen waar we deze ochtend afspraken.  Het is huilen met de pet op.  Grijs en miezerig weer.  Om neerslaGtig van te worden.  Op dit moment doet het ons dromen van een Grieks eiland.  Want dit hebben we gemeen: onze liefde voor dit kleurrijke en zonnige land in de Egeïsche zee... Maar dit is maart én België.  En we moeten nog maar even geduld oefenen voor we van de lente kunnen proeven en we meer zin krijgen om uit 'ons kot' te komen...  Dat moeten we zéker doen voor een bijzonder toneelstuk dat Theater De Peoene van 3 april tot en met 2 mei op de planken brengt.  'On purge BéBé' of 'het laxeermiddel' wil met dit stuk de toeschouwers een vermakelijke en avontuurlijke avond serveren.  Dit garandeert me Luk De Koninck - want het is hij waarmee ik afgesproken heb.  De bekende acteur regisseert deze productie.  Luk mag zich sinds 2016 Mechelaar noemen.  En dat bevalt de in de Willem Geetsstraat wonende acteur.  Hij zegt al lachend dat hij zich ook al het Mechelse 'zagen' heeft meester gemaakt.  Maar dat laatste geloof ik écht niet.  Luk houdt van deze stad waar hij thuisgekomen is.  Als vrijwilliger bij 'Torens aan de Dijle', als gastregisseur bij diverse Mechelse amateurgezelschappen, als enthousiast bezoeker van Het Predikheren...: Mechelen weet hij zo te omarmen.  En dat doet Mechelen ook met hem... 

(foto's: Jan Smets)

Niet veel langer dan een jaar geleden had ik verrijkende ontmoeting met Dimitri Jatsun - 'vader Dimitri' - priester van de Russisch-orthodoxe kerk van Mechelen.  Op dat moment was de Heilig Hartkerk in de Adegemstraat de thuishaven van deze orthodoxe Mechelse gemeenschap.  In 2014 sloot deze kerk haar deuren voor de erediensten.  Maar in datzelfde jaar kreeg de Russische gemeenschap de sleutels in handen.  Het Bisdom gaf de Heilig Hartkerk in bruikleen.  Sinsdien draagt ze de naam van 'kerk van de Theofanie' wat het doopsel van Jezus betekent.  Een jaar later lijkt het lot van de kerk bezegeld.  Tot 30 juni kan de parochie hier nog liturgische vieringen laten doorgaan, maar dan is het onherroepelijk voorbij.  De neoromaanse kerk die ingewijd werd op 30 mei 1902 zal in de toekomst een heel andere functie krijgen.  Dimitri Jatsun kan niet verhelen dat dit voor hem zwaar valt.  En toch wil hij de hoop niet verliezen...

Het belangrijste is dat het niet alleen om een gebouw gaat.  Een parochie gaat in de eerste plaats om mensen...

Hiermee is de toon van het gesprek gezet.  De parochie kan inderdaad niet de nodige centen ophoesten om de kerk in erfpacht te behouden.  Dit is financieel niet haalbaar.  Er dient dus dringend naar een andere oplossing te worden gezocht voor de eredienst...